Ανάμεσα στα πολυάριθμα και τόσο ποικίλα μουσεία, που είναι διάσπαρτα σε κάθε γωνιά της Ελληνικής γης, υπάρχει κι ένα μουσείο ξεχωριστό. Αφορά μια πολύ σημαντική χρονική περίοδο στην νεώτερη ιστορία του τόπου.
Είναι το Στρατιωτικό Μουσείο Βαλκανικών Πολέμων, μερικά μόλις χιλιόμετρα έξω από την Θεσσαλονίκη. Η εξαιρετική ξενάγηση στα ποικίλα εκθέματα και στους χώρους του Μουσείου αποκαλύπτουν λεπτομέρειες του παρελθόντος, που είναι ελάχιστα γνωστές.

Μερικά χιλιόμετρα έξω από τη Θεσσαλονίκη, στο χωριό Γέφυρα του δήμου Χαλκηδόνας, στεγάζεται ένα μουσείο που κάθε φιλόπατρις Έλληνας οφείλει να επισκεφτεί τουλάχιστον μια φορά στη ζωή του. Πρόκειται για το Στρατιωτικό Μουσείο Βαλκανικών Πολέμων, το οποίο στη διάρκεια των δυο δεκαετιών λειτουργίας του συμβάλλει αθόρυβα αλλά σταθερά στη διαφύλαξη και διάδοση της νεότερης πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Ο χώρος του στεγάζεται στην έπαυλη Μοδιάνο, που υπήρξε η εξοχική κατοικία της ομώνυμης οικογένειας Εβραίων τραπεζιτών. Αποτελεί ένα κτίριο κόσμημα, οικοδομημένο την περίοδο 1904-06 στα πρότυπα μιας πλούσιας οθωμανικής κατοικίας των αρχών του περασμένου αιώνα. Το σχέδιό του ανήκει στον Ιταλό αρχιτέκτονα Pietro Arrigoni, για τον οποίο αξίζει να σημειωθεί πως άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην αρχιτεκτονική φυσιογνωμία της Θεσσαλονίκης. Στην παρακαταθήκη του συγκαταλέγονται και αρκετά άλλα ιστορικά κτίρια της πόλης, όπως η Κάζα Μπιάνκα (σημερινή Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης), η βίλα Αχμέτ Καπαντζή, αλλά και το κτίριο που φιλοξενεί σήμερα το Σιδηροδρομικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.
Η επιλογή του συγκεκριμένου οικήματος και η μετατροπή του σε μνημείο τιμής του μακεδονικού – και όχι μόνο – ελληνισμού μπορεί να συσχετιστεί με τον ιστορικό ρόλο που διαδραμάτισε η έπαυλη Μοδιάνο τις κρίσιμες μέρες του Οκτωβρίου του 1912. Συγκεκριμένα, το βράδυ της 24ης Οκτωβρίου ο διάδοχος του θρόνου Κωνσταντίνος, επικεφαλής του Γενικού Στρατηγείου των ελληνικών δυνάμεων, κατέφτασε στο αρχοντικό, κατόπιν της αποφασιστικής νίκης του ελληνικού στρατού στη μάχη των Γιαννιτσών. Την αμέσως επόμενη μέρα άρχισαν οι διαπραγματεύσεις, που εν τέλει οδήγησαν το μεσημέρι της 26ης Οκτωβρίου 1912 στην άνευ όρων παράδοση της Θεσσαλονίκης στους Έλληνες από τους Οθωμανούς.
Καθ’ όλη τη διάρκεια των διαβουλεύσεων ανάμεσα στο επιτελείο του διαδόχου Κωνσταντίνου και των απεσταλμένων του Χασάν Ταχσίν Πασά, του τελευταίου Οθωμανού διοικητή της Θεσσαλονίκης, η έπαυλη Μοδιάνο αποτέλεσε σιωπηλό μάρτυρα των τεκταινομένων. Παράλληλα, υπήρξε ο τόπος απ’ όπου μεταδόθηκε το χαρμόσυνο μήνυμα πως η ελληνική καρδιά της Θεσσαλονίκης, που είχε σιγήσει απότομα το 1430, χτυπούσε και πάλι ελεύθερη έπειτα από σχεδόν πέντε αιώνες. Ο επισκέπτης, περιηγούμενος ανάμεσα στους χώρους και τα εκθέματα του μουσείου (πίνακες, ξίφη, όπλα, στολές, επιστολικά δελτάρια, παράσημα κ.α) έχει την ευκαιρία να “λάβει μέρος” στην αναβίωση της ατμόσφαιρας της περιόδου των Βαλκανικών Πολέμων. Σε αυτό συμβάλλει και η επίπλωση του χώρου, στην πλειοψηφία της κατασκευασμένη λίγο πριν ή αμέσως μετά την αυγή του 20ου αιώνα.
Στον προαύλιο χώρο του κτήματος βρίσκεται και το ταφικό μνημείο όπου έχουν αποτεθεί τα οστά του Χασάν Ταχσίν Πασά και του υιού και υπασπιστού του Κενάν Μεσσαρέ, ενώ παράλληλα στις 27 Οκτωβρίου 2018 εγκαινιάστηκαν οι καινούριοι εκθεσιακοί χώροι του μουσείου, που φιλοξενούνται στα περιμετρικά κτίρια της κυρίως έπαυλης. Συνεπώς, το νέο, διευρυμένο εκθεσιακό πρόγραμμα, που στοχεύει στην ανάδειξη του μουσείου σε πανελλήνιο επίπεδο, περιλαμβάνει – μεταξύ άλλων – εκθέσεις παραδοσιακού περιστερώνα, υγειονομικού εν εκστρατεία, κτηνιατρικού και ιππωνιακού υλικού, οργάνων στρατιωτικής μπάντας (που αποτελεί την πρώτη στο είδος της έκθεση σε όλη την Ελλάδα) και όχι μόνο!
Εν κατακλείδι, το Στρατιωτικό Μουσείο Βαλκανικών Πολέμων παραμένει ανοιχτό όλες τις ημέρες του χρόνου (συμπεριλαμβανομένων Κυριακών και αργιών) περιμένοντας τους φίλους του, μικρούς και μεγάλους, καθημερινά από τις 09:00 έως τις 14:00. Για μεμονωμένους επισκέπτες η κράτηση δεν είναι υποχρεωτική, ωστόσο για ομάδες άνω των δέκα ατόμων παρακαλούνται οι εν δυνάμει επισκέπτες, για την αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των ιδίων, να επικοινωνήσουν τηλεφωνικά, προκειμένου να προγραμματίσουν την ξενάγησή τους το συντομότερο δυνατόν.
Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2310 716000 Τιμή Εισόδου: Δωρεάν