Νοέμβριος 2002 (μόνο ηλεκτρονική έκδοση. pdf)
Τεύχος 30
Κείμενο: Θεόφιλος Μπασγιουράκης
3,00 €
Η ΣΤΡΟΦΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΒΟΥΝΟ
Αγαπητοί μου φίλοι,
Τον τελευταίο καιρό συναντάμε όλο και περισσότερους ανθρώπους στα πιο απίθανα σημεία της ορεινής Ελλάδας. Τόποι, που πριν λίγα χρόνια ήταν γνωστοί μόνον σε ορειβάτες, φυσιολάτρες ή κυνηγούς, σήμερα αποτελούν συνήθεις ταξιδιωτικούς προορισμούς για όλη την Ελληνική οικογένεια. Που δεν διστάζει να διανύει μεγάλες αποστάσεις, προκειμένου να βρεθεί – έστω για λίγο – σε κάποιο ωραίο βουνίσιο περιβάλλον.
Πού οφείλεται όμως αυτή η στροφή προς το βουνό ;
Για να απαντήσουμε αυτό το ερώτημα πρέπει πρώτα να γυρίσουμε αρκετές δεκαετίες πριν. Ήταν η εποχή που για πρώτη φορά οι έννοιες “τουρισμός” ή “διακοπές” είχαν αρχίσει να παίζουν κάποιον σημαντικό ρόλο στη ζωή μας, Αυτό λοιπόν που διατηρούμε ως ανάμνηση από την – όχι και τόσο μακρινή εκείνη εποχή – είναι μια εκρηκτική ανάπτυξη του νησιωτικού κα παράλιου τουρισμού, με όλες τις γνωστές παρενέργειες της υποβάθμισης του φυσικού περιβάλλοντος και της ποιότητας παροχής υπηρεσιών. Το μονοδιάστατο αυτό ενδιαφέρον της πολιτείας και των επενδυτών προς τις παραλίες κα τα νησιά είχε ένα σοβαρό και άμεσο αντίκτυπο σ΄ όλη την υπόλοιπη ηπειρωτική Ελλάδα. Πολλές ορεινές περιοχές ερήμωσαν, δεκάδες και εκατοντάδες απόμακρα χωριά – σε κάθε γεωγραφικό διαμέρισμα της χώρας – άρχισαν να εγκαταλείπονται από τους κατοίκους τους. Πολλά απ΄ αυτά – ιδιαίτερα κατά την χειμερινή περίοδο – μεταβλήθηκαν σε χωριά – φαντάσματα. Ολοζώντανοι άλλοτε ορεινοί οικισμοί, έφτασαν στο σημείο να κατοικούνται μόνον από έναν – δύο φύλακες ή μερικούς υπερήλικες. Δεν είναι μακρινή η ανάμνηση της θρυλικής Σαμαρίνας – του πιο ορεινού οικισμού της χώρας – που, πριν λίγα μόλις χρόνια, μας υποδέχτηκε με σπίτια και καφενεία επτασφράγιστα , χωρίς το παραμικρό ίχνος ζωής. Κι ούτε είναι δυνατόν να λησμονήσουμε κάποιες άλλες δραματικές εμπειρίες όταν, απελπισμένα σχεδόν, ψάχναμε για ώρες ολάκαιρες σε – θεωρητικά κατοικημένες περιοχές – να βρούμε μια σταγόνα βενζίνης ή ένα κομμάτι ψωμί ή έστω κάποιον άνθρωπο να μας υποδείξει το δρομολόγιο που έπρεπε ν΄ ακολουθήσουμε…
Πολλά είναι αυτά που έχουν αλλάξει από τότε . Ήδη από τις αρχές της περασμένης δεκαετίας, άρχισαν να εμφανίζονται δειλά δειλά και στην ορεινή Ελλάδα κάποιοι ιδεολόγοι, κάποιοι πρωτοπόροι, κάποιοι επενδυτές με νου και οράματα. Μερικοί ήταν ντόπιοι, οι υπόλοιποι εγκατέλειψαν για πάντα τον αστικό τρόπο ζωής και τις κατοικίες τους στην πόλη, Άλλοι εντάχθηκαν σε αναπτυξιακούς νόμους, άλλοι εκμεταλλεύθηκαν κοινοτικά προγράμματα, άλλοι θυσίασαν τις προσωπικές τους περιουσίες, ως την τελευταία -τότε – δραχμή. Σχεδόν όλοι, όμως, είχαν ένα κοινό χαρακτηριστικό την αγάπη τους στην Ελληνική φύση και σ΄ αυτό που έκαναν.
Δεν άργησαν να φανούν τα πρώτα αποτελέσματα. Υπέροχοι ορεινοί ξενώνες – με σεβασμό στην ντόπια αρχιτεκτονική παράδοση οι περισσότεροι – άρχισαν να ορθώνονται σε περιοχές, ξεχασμένες από πολιτεία και ανθρώπους. Γύρω τους ξανάρχισαν ν΄ ανοίγουν κάποια καφενεδάκια, να καπνίζουν κάποιες καμινάδες. Καινούργιοι δρόμοι ανοίχθηκαν, άλλοι ασφαλτοστρώθηκαν. Εμφανίσθηκαν παραδοσιακά ντόπια προϊόντα, πίτες, ζυμαρικά, σπιτικά γλυκά.
Τώρα πια όλο και περισσότερα αυτοκίνητα ανηφορίζουν στα ορεινά χωριά. Όλο και περισσότεροι Έλληνες ανακαλύπτουν και χαίρονται τη μαγεία της υπαίθρου. Η τιμή όμως γι΄ αυτή την τάση επιστροφής προς το βουνό ανήκει σ΄ όλους εκείνους τους πρωτοπόρους, που πίστεψαν στη δυναμική της ορεινής Ελλάδας και επένδυσαν τις περιουσίες τους και τους εαυτούς τους.