Από τα μέσα του 18ου αιώνα ως τις αρχές του 20ου υπήρξαν μεγάλες αλλαγές στα όρια του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης που οφείλονταν τόσο σε φυσικές διεργασίες στην περιοχή όσο και στην παρέμβαση του ανθρώπινου παράγοντα. Οι αλλαγές αυτές αποτυπώνονται κυρίως σε ναυτικούς χάρτες μεγάλης κλίμακας του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης, του Θερμαϊκού κόλπου και της ευρύτερης περιοχής. Η μεγαλύτερη αξία τους έγκειται στην ονοματολογία της περιοχής, στην ύπαρξη ερειπίων και κάστρων που σήμερα δεν υπάρχουν αλλά και στην ακτογραφία των ΒΔ ακτών του Θερμαϊκού, όπου, λόγω των προσχώσεων, υπήρξαν ραγδαίες οι μεταθέσεις της ακτογραμμής.
—
Το pdf αρχείο του άρθρου αυτού έχει σκαναριστεί σε υψηλή ανάλυση, αυτούσιο, από την έντυπη έκδοση του τεύχους.