home Άρθρα Οι Σκάλες του Ζαγοριού
Οι Σκάλες του Ζαγοριού

 Στην Ήπειρο η ντόπια ονομασία είναι «Σκάλες». Πρόκειται για τα περίτεχνα καλντερίμια που δημιούργησαν με αξεπέραστη τέχνη και γνώση οι πετρομάστορες του Ζαγοριού. Και αποτελούσαν για αιώνες τον μοναδικό τρόπο επικοινωνίας -μεταξύ τους ή με τα Γιάννενα- των χωριών. Σ’ αυτό το οδοιπορικό διασχίζουμε και παρουσιάζουμε μερικές από τις πιο διάσημες «Σκάλες του Ζαγορίου» όπως της Σκάλας Βραδέτου, της Βίτσας, των Κήπων, του Κουκουλιού, του Μονοδενδρίου και του Βίκου. Καταγράφουμε ακόμη την πολύ απαιτητική και επικίνδυνη κατάβαση της Κακιάς Σκάλας, ως τον Μέγα Λάκκο και τη χαράδρα του Βίκου.

Κείμενο: Θεόφιλος Μπασγιουράκης
Φωτογραφίες: Άννα Καλαϊτζή
Οι Σκάλες του Ζαγοριού
Κατηγορίες: Δραστηριότητες
Προορισμοί: ΗΠΕΙΡΟΣ, Ιωάννινα

Πέτρες πελεκητές, τοποθετημένες με προσοχή, προστατευτικά τοιχαλάκια και καλοφτιαγμένα σκαλοπάτια, κλίσεις ήπιες και ξεκούραστες, πορεία σοφή, ελικοειδής, ελάχιστα επικίνδυνη στις απότομες πλαγιές. Είναι τα χαρακτηριστικά που συγκέντρωναν τα ηπειρώτικα καλντερίμια, οι περίφημες «Σκάλες», που συνέδεαν μεταξύ τους τα χωριά. Και αποτελούν, μαζί με τα γεφύρια και τις κρήνες, τα αυθεντικότερα δείγματα της λαϊκής αρχιτεκτονικής του Ζαγοριού.

Ελάχιστες πια σκάλες διατηρούν την αίγλη της αρχικής τους κατασκευής. Από τις περισσότερες πέρασε σαρωτικός ο άνεμος της φθοράς, της αδιαφορίας, της λησμονιάς. Οι καλύτερα διατηρημένες είναι η ονομαστή «Σκάλα Βραδέτου», της «Βίτσας», των «Κήπων», του «Κουκουλιού», του «Μονοδεντρίου» και του «Βίκου». Μα είναι κι άλλες ακόμη, που η απονιά των ανθρώπων τις καταδίκασε σε απαξίωση και ερείπωση. Θα ρίξουμε και σ’ αυτές το βλέμμα μας, θα κατευθύνουμε και σ’ αυτές τα βήματά μας. Σας προσκαλούμε λοιπόν σ’ ένα μεγάλο οδοιπορικό στις γνωστές και άγνωστες σκάλες, στις ταπεινές και διάσημες, σ’ αυτές που σάρωσε ο πανδαμάτορας χρόνος και σ’ αυτές που διατηρούνται σαν να’ γιναν χθες. Ο τρόπος μετακίνησής μας θα είναι αυτός που αρμόζει στο Ζαγόρι: ο παραδοσιακός, απολαυστικός, ήρεμος και αργός: με τα πόδια.

 

ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΚΗΠΟΥΣ ΣΤΟ ΚΟΥΚΟΥΛΙ

Ορμητήριό μας στους Κήπους είναι οι Kipi Suites. Ο ξενώνας δημιουργήθηκε στο ανατολικό άκρο του χωριού, σε υπερυψωμένη τοποθεσία με θέα εκπληκτική. Με πυρήνα δυο έξοχα κτίρια του 1848, το κατάλυμα συνδυάζει μ’ έναν σπάνιο τρόπο την αρχιτεκτονική παράδοση με τις κορυφαίες σύγχρονες ανέσεις, γεφυρώνοντας με τον ιδανικότερο τρόπο το παρελθόν με το παρόν.

Το πρωινό του Οκτώβρη ξημερώνει ψυχρό, μ’ έναν ήλιο που, ανάλογα με τα σύννεφα γύρω του, προβάλλει άλλοτε λαμπρός κι άλλοτε χλωμός. Ο ορίζοντας στα νότια και δυτικά καλύπτεται από το πυκνοδασωμένο και μακρόστενο Μιτσικέλι, ενώ στο βάθος, πολύ ανατολικότερα εξέχουν, λευκές από το πρώτο χιόνι, οι κορυφές των Τζουμέρκων.

Κατεβαίνουμε στην δυτική είσοδο των Κήπων, στο φαράγγι Βικάκι. Την αρχή του μονοπατιού σηματοδοτεί κίτρινη πινακίδα με την ένδειξη «Δ1 ΠΡΟΣ ΚΟΥΚΟΥΛΙ». 11:35’. Ξεκινάμε από υψόμετρο 790 μέτρων. Το καλό μονοπάτι ακολουθεί την δεξιά όχθη του φαραγγιού και σε δυο λεπτά μας βγάζει στο όμορφο γεφύρι του Κοντοδήμου. Ποικίλες εικόνες ομορφαίνουν το Βικάκι: μωβ κυκλάμινα και κίτρινοι κρόκοι, κρανιές με κόκκινα κράνα, ιτιές, γάβροι, μηλιάρια και σφενδάμια. Πάνω από το γεφύρι ορθώνεται συμπαγής ασβεστόλιθος, κάθετος αλλά και με κλίσεις αρνητικές. Ειν’ ένα αναρριχητικό πεδίο ιδανικό, με διαδρομές που φέρουν μόνιμες αγκυρώσεις με βίσματα βράχου και πλακέτες. Οι αναρριχητικές διαδρομές έχουν και ονόματα, ανάλογα με την ποιητική διάθεση και την πρωτοτυπία των ονοματοθετών-αναρριχητών. Εδώ, τα ονόματα είναι «ΛΑΓΝΕΙΑ» και τα «ΡΩ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ».

Μετά το γεφύρι ανηφορίζει το μονοπάτι και διχάζεται Β προς Καπέσοβο και ΒΔ προς Κουκούλι. Συνεχίζουμε προς Κουκούλι. Μας καλημερίζει ένα ζευγάρι πεζοπόρων αλλοδαπών. Θα μας εξέπληττε αν ήταν Έλληνες. Αρχίζει το καλντερίμι, ελαφρά ανηφορικό, ελικοειδές, με αναβαθμίδες σε πολύ λειτουργική απόσταση μεταξύ τους.

11:55’. Σε υψόμετρο 860 μέτρων αρχίζει δάσος με μεγάλες βαλανιδιές. Τα πρώτα χρώματα του φθινοπώρου εμφανίζονται στα φυλλώματα. Το μονοπάτι είναι ωραίο και φιλικό. Ανάμεσα από τα κλαδιά αντικρύζουμε το Κουκούλι. Τελειώνει το μονοπάτι, η παραδοσιακή στράτα δίνει τη θέση της στην άσφαλτο.

12:20’. 45 λεπτά μετά την αναχώρησή μας φτάνουμε στην πανέμορφη πλατεία του Κουκουλιού, σε υψόμετρο 915 μέτρων. Επανέρχονται ζωηρές μετά από 10 χρόνια οι μνήμες, όταν το 2001 δημιουργήσαμε το πρώτο άρθρο για το Ζαγόρι με θέμα το Κουκούλι. Πλάτανος, καλντερίμια, βρύση σκεπαστή και καφενεδάκι γραφικό. Που εξακολουθεί να λειτουργεί με την γλαφυρή ονομασία «Βικογιατρός». Τον βικογιατρό ενσαρκώνει στην πράξη ο Νίκος Κοντοδήμος από γενιά Ζαγορίσιων Σαρακατσάνων, απ’ το Κουκούλι.

Μας φέρνει ένα ρόφημα με πέντε βότανα: Τσάϊ του βουνού, Μελισσοβότανο, Βάλσαμο, Μέντα και το –άγνωστο σε μας- Ιπποφαές. Το ονομάζει «Ρόφημα Ακμαιότητας».

-Αισθάνομαι ξαφνικά ακμαιότατος, λέω στον φίλο μας, καθώς πίνω την τελευταία γουλιά.

Συλλέγει 15 χρόνια βότανα ο Νίκος. Για τα ροφήματά του διαθέτει τουλάχιστον 100 βότανα ενώ κατασκευάζει και πολλά λικέρ. Σπεσιαλιτέ του είναι η αλευρόπιτα και η τσουκνιδόπιτα. (Λειτουργία Βικογιατρού: Καθημερινά από Μάϊο – τέλος Οκτωβρίου. Τον υπόλοιπο χρόνο Σαββατοκύριακα και αργίες. Τηλ. 6945-545705.)

Στην πλατεία του Κουκουλιού συναντάμε καλούς μας φίλους, τον Μιχάλη και την Φωφώ. Αξέχαστη θα μας μείνει η περίφημή της αλευρόπιτα, της οποίας μάλιστα είχαμε δημοσιεύσει την συνταγή. Σήμερα την αλλάζει λίγο, προσθέτει και κολοκυθάκια, που την κάνουν εξίσου νόστιμη.

 

Η ΣΚΑΛΑ ΤΟΥ ΚΑΠΕΣΟΒΟΥ

Το Καπέσοβο γεωγραφικά είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με την διασημότερη σκάλα του Ζαγοριού, την «Σκάλα Βραδέτου». Αυτή ήταν η μοναδική στράτα, που μέχρι την δεκαετία του ’60 συνέδεε τα δυο ορεινά χωριά. Το Καπέσοβο όμως χρειαζόταν και μια έξοδο προς τα δυτικά, στο Μονοδέντρι στην Βίτσα και στον Βίκο. Αυτή η στράτα, συγκέντρωνε ελάχιστα από τα τυπικά χαρακτηριστικά της «σκάλας», ήταν, ωστόσο, ένα σημαντικό μονοπάτι, πολύ θεαματικό. Ας το γνωρίσουμε.

12:50’. Ξεκινάμε απ’ την πλατεία του Καπέσοβου, από υψόμετρο 1.095 μέτρων. Διασχίζουμε με καλντερίμι το κάτω μέρος του χωριού ακολουθώντας τις πινακίδες προς Βίκο. Μπαίνουμε σε πυκνό δάσος από γάβρους, κρανιές και μεγάλες βαλανιδιές. Βαδίζουμε σε μονοπάτι σκιερό, χωμάτινο και ξεκούραστο. Η άριστη σήμανσή του οφείλεται στον Καπεσοβίτη Θουκυδίδη. Ένας χαριτωμένος σκιουράκος, μπουκωμένος μ’ ένα καρύδι, αντιλαμβάνεται την παρουσία μας και εξαφανίζεται με απίστευτα ακροβατικά άλματα από κλαδί σε κλαδί. Κάθε απόπειρα φωτογράφισης πέφτει στο κενό.

13:20’. Φτάνουμε σ’ ένα πετρώδες ξέφωτο. Αντικρύζουμε χαμηλά την κοίτη του Βίκου με βλάστηση πυκνή.

Αρχίζει ένα μονοπάτι, πετρώδες αρχικά και στη συνέχεια χωμάτινο και δυσάρεστα λασπωμένο από την πρόσφατη βροχή. Η λάσπη, και η υπερβολικά έντονη κλίση κάνουν το μονοπάτι εξαιρετικά ολισθηρό. Πέντε λεπτά μετά, το έδαφος ημερεύει και πάλι.

13:50’. Με χαλαρή πορεία μιας ώρας φτάνουμε σε βραχώδες συγκρότημα, σε υψόμετρο 765 μέτρων. Στα ριζά του είναι λαξευμένο ένα πέτρινο μονοπάτι. Σε μια στροφή φαρδαίνει και δημιουργεί ένα σημείο θέας εκπληκτικό. Η αμεσότητα της οπτικής επαφής είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Χαρίζουμε στους εαυτούς μας μια στάση χορταστική. Τέτοια «φιλική μεγαλοπρέπεια» δεν είναι συνηθισμένη στον Βίκο.

Αρχίζει κατήφορος κακοτράχαλος μέσα σε δάσος γάβρων. 15 λεπτά μετά, το μονοπάτι ξαναγίνεται χωμάτινο, φιλικό, εξαιρετικά ειδυλλιακό.

14:30’. Μετά από πορεία 1 ώρας και 20’ τα πόδια μας πατούν στις κακοτράχαλες κροκάλες του Βίκου. Το αλτίμετρο δείχνει 670 μέτρα, που σημαίνει υψομετρική διαφορά 425 μέτρων από την πλατεία του Καπέσοβου. Από την αντικρινή όχθη του φαραγγιού, ξεκινάει η πέτρινη σκάλα για Μονοδέντρι. Πίσω μας στα Α-ΒΑ χάσκει το στόμιο της χαράδρας της Μεζαριάς, που χωρίζει την Γραδίστα του Καπέσοβου από τα υψίπεδα του Βραδέτου. Στις πέτρες διακρίνονται κόκκινα σημάδια, υπάρχουν όμως και πολλοί πέτρινοι «κούκοι», που σηματοδοτούν την κακοτράχαλη πορεία μέσα στην κοίτη. Οι κούκοι αυτοί, που στήθηκαν την θερινή περίοδο από κάποιους, μόλις αρχίσουν οι βροχές θα παρασυρθούν από την βίαιη ροή των νερών του ποταμού.

Μερικές βαθειές ανάσες, λίγο νεράκι και παίρνουμε το μονοπάτι επιστροφής. Επόμενος προορισμός μας είναι η περίφημη Μονή του Ιωάννου Προδρόμου Ρογκοβού.

 

ΦΑΡΑΓΓΙ ΒΙΚΑΚΙ

ΜΟΝΗ ΡΟΓΚΟΒΟΥ

Από το Καπέσοβο ανηφορίζουμε προς Τσεπέλοβο. Πριν από το φημισμένο κεφαλοχώρι μια πινακίδα μας δείχνει δεξιά τον κατηφορικό ασφαλτόδρομο, που μετά από 700 σχεδόν μέτρα καταλήγει στο μοναστήρι. Χτισμένο στην πιο ηλιόλουστη πλευρά του άγριου φαραγγιού «Βικάκι» ή «Σελάτο», το μοναστήρι πήρε την ονομασία «Ρογκοβό», που σημαίνει στα σλάβικα «χαραδρότοπος», και «απότομος τόπος» στα σερβικά. Λέγεται ότι χτίστηκε τον 11ο αιώνα από την Πουλχερία, αδερφή του αυτοκράτορα Ρωμανού Γ’ του Αργυρού. Το καθολικό είναι δημιούργημα του Κονιτσιώτη μοναχού Νικόδημου το 1749. Είναι πολύ ωραίες οι πελεκητές πέτρες και οι πλάκες στη σκεπή. Οι ισχυρές αντηρίδες στον βόρειο τοίχο του δίνουν όψη φρουριακή. Ο ναός τοιχογραφήθηκε το 1765 από τους ξακουστούς Καπεσοβίτες ζωγράφους Αναστάσιο, Ιωάννη και Γεώργιο.

Η μονή στα χρόνια της Τουρκοκρατίας διέθετε μεγάλη περιουσία. Οι επιφανείς Ζαγορίσιοι την προόριζαν να λειτουργήσει ως Πανεπιστήμιο. Η Επανάσταση του 1821 όμως ματαίωσε όλες αυτές τις προσδοκίες.

Πριν από τις εγκαταλειμμένες εγκαταστάσεις των κελιών διακρίνουμε την αρχή του μονοπατιού.

16:30’. Ξεκινάμε από υψόμετρο 930 μέτρων. Χωμάτινο το μονοπάτι και αρκετά κατηφορικό διεισδύει σε θαυμάσιο δάσος γάβρων και δρυών. Μερικά λεπτά μετά, αποκαλύπτεται απέναντί μας η εντυπωσιακή εικόνα με τα κατακόρυφα τοιχώματα του φαραγγιού.

16:45’. Το μονοπάτι βγαίνει από το δάσος, αποκτάει κάποια χαρακτηριστικά «σκάλας», με προστατευτικό τοιχαλάκι, κάποιες πλάκες και υποτυπώδη σκαλοπάτια.

16:55’. Με ξεκούραστη κατάβαση συναντάμε, σε 25 σχεδόν λεπτά, την ξερή, γεμάτη κροκάλες κοίτη του φαραγγιού. Το υψόμετρο είναι 800 μέτρα. Ακολουθούμε μια ρομβοειδή κοκκινοκίτρινη πινακίδα σε κορμό δέντρου. Πολύ γρήγορα εγκαταλείπουμε την παράλληλη πορεία με την κοίτη και ανηφορίζουμε στα ΝΔ. Αμέσως μετά το μονοπάτι παίρνει κατηφορική πορεία με πετραδάκι ολισθηρό. Αποκαλύπτονται εικόνες πολύ θεαματικές, από τα χαοτικά τοιχώματα του φαραγγιού, που, παρά το υποκοριστικό όνομα «Βικάκι», μόνον μικρό δεν είναι. Για όποιον βέβαια γνωρίζει τις κολοσσιαίες διαστάσεις του μεγάλου Βίκου, η ονομασία «Βικάκι» είναι απόλυτα δικαιολογημένη. Η αίσθηση, ωστόσο, της αμεσότητας από τους συμπαγείς βράχους ολόγυρά μας είναι συγκλονιστική, σχεδόν καταπιεστική. Το νιώθουμε πολύ ρεαλιστικά, καθώς βαδίζουμε στα ριζά ενός πελώριου βραχώδους συγκροτήματος, με ύψος δεκάδων μέτρων και μήκος που ξεπερνάει τα 100 μέτρα! Σταγόνες νερού πέφτουν στα κεφάλια μας από την βράχινη οροφή, ενώ σ’ ένα κοίλο τμήμα της κοίτης, έχει σχηματισθεί από τις τελευταίες βροχές μια λιμνούλα με αρκετό νερό.

Αν συνεχίζαμε μέσα στην ξερή κοίτη του φαραγγιού θα καταλήγαμε μετά από μιάμιση περίπου ώρα στο γνώριμο γεφύρι του Κοντοδήμου, στους Κήπους. Σήμερα, ωστόσο, προορισμός μας είναι η κυκλική διαδρομή ως τη μονή. Μερικά λεπτά μετά βρίσκουμε το μονοπάτι που ανηφορίζει από την κοίτη.

17:40’. Ξεκινάμε την ανάβαση από τα 710 μέτρα. Δεν είναι ένα από τα συνηθισμένα φιλικά μονοπάτια του Ζαγοριού αλλά μια πορεία τραχειά, που απαιτεί μεγάλη προσοχή. Είναι στην ουσία μια στενή, πολύ απότομη ρεματιά, την αφιλόξενη κοίτη της οποίας πρέπει να ανεβούμε. Και να, σε κάποιο σημείο τα βραχώδη χείλη της ρεματιάς, πλησιάζουν τόσο πολύ, που ενώνονται σ’ έναν φυσικό, προαιώνιο ασπασμό. Το σημείο της ένωσής τους δημιουργεί το περίφημο «Θεογέφυρο». Περνάμε με δέος κάτω από την βράχινη αψίδα. Το έδαφος, εκτός απ’ την εξαιρετικά έντονη κλίση, είναι και πολύ ολισθηρό, χωρίς το παραμικρό σημείο στήριξης. Κάποια υποβοήθηση με στέρεα κάγκελα ή σχοινί είναι απαραίτητη ιδιαίτερα σε συνθήκες βροχής. Το υψόμετρο στο Θεογέφυρο είναι 775 μέτρα και ο ανήφορος συνεχίζει αδυσώπητος, εχθρικός.

18:05’. Επιτέλους πατάμε σε επίπεδο έδαφος σε υψομ. 890 μέτρων. Βαδίζουμε για μερικά λεπτά στον αυχένα αγναντεύοντας το φαράγγι. Ύστερα συναντάμε μια πινακίδα με ένδειξη «ΣΕΛΑΤΟ». Μπαίνουμε σε δάσος δρυός με κατεύθυνση Β-ΒΑ (30ο). Φιλικό και πάλι το μονοπάτι με κόκκινα σήματα στους κορμούς. Καθώς χαμηλώνει ο ήλιος, φωτίζει το μεγαλόπρεπο χάσμα του φαραγγιού και πίσω του δυο κατάφυτες, δίδυμες κορυφές. Για μερικά λεπτά θαυμάζουμε την φύση του Ζαγοριού. Μετά ανηφορίζουμε μια ομαλή δρυοσκέπαστη ράχη με κατεύθυνση δυτική 270ο.

18:30’. Φτάνουμε στην άσφαλτο, σε υψόμετρο 1.025 μέτρων. Μπροστά μας μια πινακίδα αναφέρει «ΜΑΝΕΤΕΣ, ΣΕΛΑΤΟ, ΑΪ ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΟΓΚΟΒΟΥ». Κάτω από την άσφαλτο υπάρχει μονοπάτι που σε κάποια σημεία είναι κλεισμένο ή ασαφές. Προτιμάμε την άχαρη αλλά ασφαλή ασφάλτινη διαδρομή των 2.7χλμ. ως τη Μονή.

19:30’. Με το τελευταίο πια φως ολοκληρώνουμε την κυκλική μας διαδρομή. 200 περίπου μέτρα πριν το Μοναστήρι μας ξεδιψάει μια μεγαλόπρεπη χτιστή βρύση με θαυμάσιο νερό. Σε τρεις λοιπόν ώρες συνολικά, με αρκετές μικροστάσεις, γνωρίζουμε αυτό το παλιό Ζαγορίσιο μονοπάτι, που έχει μεγάλο ενδιαφέρον, περιπατητικό και περιηγητικό. Απαιτείται όμως καλή φυσική κατάσταση και εξοικείωση σε απαιτητικές πεζοπορικές συνθήκες βουνού.

 

ΚΑΚΙΑ ΣΚΑΛΑ

Στα τέλη Απρίλη του 2010 αντικρύσαμε για πρώτη φορά μια μικρή σιδερένια, κίτρινη πινακίδα. Ήταν σε υψόμετρο 1.480 μέτρων κι είχε πάνω της την ένδειξη «ΚΑΚΙΑ ΣΚΑΛΑ/ΜΕΓΑ ΛΑΚΚΟ». Την αγνοήσαμε. Καμιά ΚΑΚΙΑ ΣΚΑΛΑ δεν μας ενδιέφερε ούτε κι ο ΜΕΓΑΣ ΛΑΚΚΟΣ. Εκείνο που αναζητούσαμε ήταν ένα κορυφαίο αλλά καλά κρυμμένο «μπαλκόνι», ορθάνοιχτο στην χοάνη του Βίκου και σ’ ένα τμήμα του στομίου του Μέγα Λάκκου. Λίγη ώρα μετά οι προσπάθειες δυο ημερών ανταμείφθηκαν, ανακαλύψαμε το μπαλκόνι. Η ευτυχία μας ήταν απέραντη. Βρισκόμασταν απέναντι από το συγκλονιστικότερο ίσως τοπίο της ορεινής Ελλάδας.

Στους μήνες που ακολούθησαν, δυο φορές ακόμη περάσαμε αδιάφορα μπροστά από την μικρή, κίτρινη πινακίδα. Ως τη στιγμή, που στ’ αυτιά μας ακούστηκε πολύ ηχηρά, το όνομα της Κακιάς Σκάλας, του Μέγα Λάκκου.

 

ΜΙΑ ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΑ ΜΕ ΕΥΤΥΧΗ ΚΑΤΑΛΗΞΗ

Τον Μανώλη Διαμαντόπουλο τον γνώρισα το φθινόπωρο του 2005 στη διάρκεια του άρθρου για το Δίλοφο. Αναχωρητής για μια 5ετία ήδη από την πολύβουη Αθήνα, επιδίδετο με πολύ μεράκι και συνέπεια στην συνοδεία επισκεπτών στα μονοπάτια και τα φαράγγια του Ζαγοριού. Μαζί του είχα πραγματοποιήσει μια πολύωρη κυκλική διαδρομή από το Δίλοφο, στην Σκάλα της Βίτσας, στα περίφημα γεφύρια του Μίσιου και του Κόκκορη και, μέσω του μικρού γεφυριού του καπετάν Αρκούδα, στο Δίλοφο και πάλι. Η εμπειρία της πεζοπορίας με τον Μανώλη ήταν εξαίρετη, καθώς και το σύνολο των πληροφοριών του για το φυσικό περιβάλλον του τόπου.

Μετά από τόσα χρόνια θα ξανασυναντούσα τον Μανώλη. Ήταν ο άνθρωπος που είχε αναλάβει να μας οδηγήσει στην Κακιά Σκάλα.

Ξημερώνει στους Κήπους με μια από τις γνώριμες φθινοπωρινές ομίχλες, που κάνουν το τοπίο του Ζαγοριού ονειρικό. Μα και το έδαφός του ιδιαίτερα υγρό, σαν να έχει προηγηθεί βροχή.

Στον τόπο συνάντησης είναι στην ώρα του ο Μανώλης. Μαζί του έχει κι άλλον έναν άνθρωπο του βουνού, παλιό γνώριμο κι αυτόν. Είναι ο Μάκης Λογιωτατίδης, Δάσκαλος Σκι και Οδηγός Βουνού, ήρεμος, υπομονετικός και μεθοδικός. Είναι πολύ ευτυχής συγκυρία για μας η παρουσία των δυο αυτών ανθρώπων, με τις τόσες εμπειρίες στις συνθήκες του βουνού.

09:40’. Αναχωρούμε από το μαντρί του Φάνη, λίγο πριν το Βραδέτο, σε υψόμετρο 1.455 μέτρων. Με την παρουσία του Φάνη τα πολλά και μεγάλα σκυλιά είναι αδιάφορα. Δεν μπορώ να εγγυηθώ, πως και όταν είναι μόνα τους, ισχύει το ίδιο. Ξαναβγαίνουμε λοιπόν και πάλι στα υπέροχα υψίπεδα του Βραδέτου, στο απολαυστικό χωμάτινο μονοπάτι, με την υπέροχη θέα στις χοάνες του Βίκου και στ’ αντικρινά βουνά. Είναι το ίδιο μονοπάτι, που ένα χρόνο πριν, μας οδήγησε στο κορυφαίο μπαλκόνι θέας του Βίκου και στην κίτρινη πινακιδούλα της Κακιάς Σκάλας. Και είναι η ίδια περιοχή, που το περασμένο φθινόπωρο είχε προσφέρει αφειδώλευτα στον Όμιλό μας, τους «Έλληνες Περιηγητές», τουλάχιστον 25 κιλά από τα νοστιμότερα μανιτάρια της ελληνικής γης!

10:10’. Σε μισή ώρα συναντάμε την γνώριμη, κίτρινη πινακίδα. Στρέφουμε ΒΔ (305ο) και κατηφορίζουμε ελαφρά σε κοιλάδα με πλούσιο χορτάρι. Απέναντί μας ορθώνονται τα κατακόρυφα τοιχώματα του Μέγα Λάκκου και, ψηλότερα ακόμη, η γυμνή κορυφή του Αϊ-Λιά.

10:20’. Φτάνουμε στο τέλος της κοιλάδας μπροστά σε υπολείμματα εικονοστασιού με ξερολιθιά. Μια καλλιτεχνική πινακίδα του Πολιτιστικού Συλλόγου Καπέσοβου δίνει στοιχεία για τον Μέγα Λάκκο.

Η Κακιά Σκάλα πώς είναι; ρωτάω τον Μανώλη.

-Δύσκολη. Με τα χρόνια έχει υποστεί μεγάλες φθορές. Με απασχολεί επιπλέον η αυξημένη υγρασία του εδάφους. Πρέπει να προσέχουμε, τα χόρτα και οι πέτρες θα γλιστρούν.

10:30’. Ξεκινάμε από υψόμετρο 1.435 μέτρων. Ήδη από τα πρώτα βήματα επαληθεύεται ο Μανώλης. Τα ψηλά χόρτα και οι κρυμμένες πέτρες γλιστρούν απελπιστικά. Κάθε μας βήμα πρέπει να είναι απόλυτα σταθερό. Δεν συγχωρείται κανένα λάθος ή επιπόλαιη κίνηση. Καθώς περνούν τα λεπτά και κατηφορίζουμε αργά συνειδητοποιούμε, ότι ουδέποτε μέχρι τώρα έχουμε αντιμετωπίσει παρόμοια διαδρομή, τόσο επικίνδυνη, τόσο απαιτητική.

10:55’. Φτάνουμε σε υψόμετρο 1.315 μέτρων. Σε 25’ δεν έχουμε κατεβεί παραπάνω από 120 μέτρα υψομετρικής διαφοράς. Σταματάμε για μιαν ανάσα. Ρωτάω τον Μανώλη, στην πεντάβαθμη κλίμακα δυσκολίας μονοπατιών, πώς βαθμολογεί την Κακιά Σκάλα.

Φυσικά με 5, μου απαντάει. Σε κάποια μόνον σημεία βάζω 4. Δεν είναι πορεία για τον καθένα.

11:10’. Νέα μικρή στάση στα 1.200 μέτρα. Η κοίτη του Μέγα Λάκκου είναι ακόμη πολύ χαμηλά. Ηρεμούμε για λίγο στο μοναδικό μέχρι τώρα επίπεδο έδαφος, που δεν ξεπερνάει τα 8 τετραγωνικά. Γύρω μας, σκαρφαλωμένες στο γκρεμό, κυριαρχούν οι σορβιές. Στους αντικρινούς κατακόρυφους βράχους είναι γαντζωμένα έλατα. Είναι απόλυτα ανεξήγητο σε ποιες χαραμάδες βρήκαν χώμα να ριζώσουν και μετά να αναπτυχθούν.

11:30’. Βρισκόμαστε σε υψόμετρο 1.155 μέτρων δίπλα σε βράχο. Ένα μεγάλο βέλος με κόκκινη μπογιά και τρία !!! μας κατευθύνει στην κορυφή μιας αιωρούμενης αλουμινένιας σκάλας με βοηθητικό σχοινί.

11:45’. Υψόμετρο 1.120 μέτρων. Μπροστά μας δύσκολο πέρασμα σε βραχώδη νεροσυρμή. Απαιτείται ένα άλμα απόλυτα ζυγισμένο, γιατί δεν υπάρχουν σημεία στήριξης στην απόκρημνη πλαγιά. Ακολουθούν κακοτράχαλες σάρες με δυο-τρία δύσκολα περάσματα.

12:10’. Ανασαίνουμε βαθειά. Βρισκόμαστε μπροστά σε συστάδα αιωνόβιων γάβρων. Για πρώτη φορά το υψόμετρο πέφτει κάτω από τα 1.000 μέτρα.

12:20’. Συναντάμε πινακίδα με την ένδειξη «ΑΡΚΟΥΔΟΤΡΥΠΑ». Το υψόμετρο είναι 940μ. Σε 1 ώρα και 50’ έχουμε κατέβει –καταρριχηθεί θα ήταν ο σωστότερος όρος- μια υψομετρική διαφορά 495μ. στα κατακόρυφα τοιχώματα του Μέγα Λάκκου. Η «Κακιά Σκάλα» ή μάλλον ό, τι απέμεινε από τη φθορά του χρόνου, είναι ήδη παρελθόν.

Γυρίστε να δείτε από πού κατεβήκαμε, λέει ο Μανώλης.

Αγναντεύουμε με δέος τον κατακόρυφο γκρεμό. Αν δεν το είχα ζήσει λεπτό προς λεπτό, θα αδυνατούσα να το πιστέψω. Ανηφορίζουμε μικρή σάρα και φτάνουμε στην Αρκουδότρυπα. Υπέροχη σπηλιά, με έδαφος φιλικό. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως καταφύγιο από αρκετούς ανθρώπους (εκτός αν έχει κάνει κατάληψη κάποια αρκούδα).

Μια πινακίδα κατευθύνει ανηφορικά ανατολικά προς «ΠΛΑΚΑ/ΑΥΓΕΡΙΝΟ». Αποφασίζουμε να κατηφορίσουμε δυτικά το Φαράγγι του Μέγα Λάκκου ως το Φαράγγι του Βίκου στη θέση «ΚΛΗΜΑ», όπως υποδεικνύει η σχετική πινακίδα.

 

ΔΙΑΣΧΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΧΑΡΑΔΡΑ ΤΟΥ ΜΕΓΑ ΛΑΚΚΟΥ

Η άποψή μας για τον Μέγα Λάκκο ήταν ως τώρα απλά οπτική, μακρινή, θεωρητική. Στο βάθος της κοίτης όμως, καθώς τα βήματά μας αναζητούν δίοδο ανάμεσα στις κροκάλες, η αίσθηση είναι πολύ ρεαλιστική. Επιπλέον, η αμεσότητα των συμπαγών τοιχωμάτων των βράχων ολόγυρά μας, μάς κάνει να αισθανόμαστε την μηδαμινότητα της ύπαρξής μας μπροστά στα χαοτικά μεγέθη της φύσης. Μιας φύσης όμως, που εκτός από δέος, μας χαρίζει και απαράμιλλη ωραιότητα, με ποικίλες και απρόσμενες μορφές. Να ένας κισσός, υπερφυσικός σε ύψος και πάχος κορμού, κολλημένος σαν στρείδι στην επιφάνεια του βράχου. Πιο κάτω αρχίζει δάσος πανύψηλων γάβρων, με ευθυτενείς κορμούς, που στην προσπάθειά τους να βγουν στο φως, πλησιάζουν τα 30 μέτρα σε ύψος! Δεν νομίζω, ότι έχουμε ποτέ συναντήσει παρόμοιους γάβρους. Τους συναγωνίζονται σε ύψος σφενδάμια και φλαμουριές.

Ελάχιστα βαδίζουμε σε ευδιάκριτο μονοπάτι. Η πορεία, βέβαια, αρκετά καλά σηματοδοτημένη με πινακίδες και κόκκινη μπογιά, ακολουθεί την πιο φιλική δυνατή διαδρομή. Που πολλές φορές ελίσσεται ανάμεσα σε πέτρες καλυμμένες από παχύ στρώμα, βαθυπράσινων βρύων. Ειν’ ένα τοπίο ονειρικό, πρωτόγνωρης ωραιότητας. Αντίθετα λοιπόν με τις αρχικές μας προβλέψεις, επηρεασμένες από τις κακοτράχαλες σάρες και τις κροκάλες, ο Μέγας Λάκκος μας επιφυλάσσει μια συνέχεια απίστευτα ειδυλλιακή.

15:10’. Έχοντας ξεκινήσει στις 13:30 από την Αρκουδότρυπα (υψόμ. 940μ.) διασχίζουμε σε 1.40’ το τμήμα του Μέγα Λάκκου ως την πετρώδη κοίτη του Βίκου, σε υψόμετρο 555 μέτρων. Στην τελευταία μισή ώρα η διαδρομή είναι ασαφής, η σήμανση χρειάζεται βελτίωση. 10 λεπτά πριν φτάσουμε στον Βίκο συναντάμε το χοντρό μαύρο λάστιχο, που μεταφέρει νερό από τα έγκατα της χαράδρας στην χτιστή βρύση, στην θέση «Κλήμα». Για να φτάσουμε ως εδώ, βαδίζουμε για ένα 10λεπτο με κατεύθυνση νότια στην κοίτη του Βίκου, πάνω σε κροκάλες τόσο υγρές και ολισθηρές, που μοιάζουν σαν να’ ναι με λίπος αλειμμένες.

 

ΑΠΟ ΤΟ ΚΛΗΜΑ ΣΤΟ ΜΟΝΟΔΕΝΤΡΙ

Η ΠΕΡΙΦΗΜΗ ΣΚΑΛΑ

Για 15 λεπτά αναστέλλουμε τις πεζοπορικές μας δραστηριότητες, χαρίζουμε στους εαυτούς μας λίγη ξεκούραση και θαυμάσιο δροσερό νερό. Το «Κλήμα», με την βρύση που έχτισε ο Ε.Ο.Χ.Σ. Παπίγκου το 2008, μοιάζει με μικρό παράδεισο. Στις 15:35’ ξεκινάμε το μονοπάτι για Μονοδέντρι, 17 χρόνια μετά την πρώτη διάσχιση του Βίκου. Όλα μοιάζουν σαν να’ ναι χτεσινά. Το απότομο ανηφοράκι, το εκτεθειμένο πέρασμα, η σιδερένια σκάλα. Η Άννα προπορεύεται με τον Μανώλη και τον Μάκη. Ξαφνικά βάζει τις φωνές: «Δεν το πιστεύω, δεν είναι δυνατόν! Τί ζητάτε στον Βίκο εσείς οι θαλασσινοί;».

Δυο γνώριμες φιγούρες έρχονται προς το μέρος μας. Είναι η Αλεξάνδρα και ο Νίκος Ριγανάς, οι φιλόξενοι οικοδεσπότες μας στο νησί του Παπαδιαμάντη, οχτώ χρόνια πριν. Επανέρχονται ολοζώντανες οι μνήμες από τη Σκιάθο, οι πεζοπορικές πειπλανήσεις μας για τις ανάγκες του περίφημου εκείνου άρθρου «Στα χνάρια της Φόνισσας». Κι ούτε, βέβαια, μπορούμε να ξεχάσουμε την εξυπηρετικότητα της Αλεξάνδρας και του Νίκου. Που μετά την λήξη της φετινής τουριστικής περιόδου επέλεξαν για πρώτη φορά ως προορισμό διακοπών τους το Ζαγόρι. Ήταν έτοιμοι να διασχίσουν το φαράγγι μέχρι τέλους –ως τον οικισμό του Βίκου- με κίνδυνο να νυχτωθούν. Τους πείθουμε να επιστρέψουν μαζί μας στο Μονοδέντρι.

17:25’. Φτάνουμε στην αρχή της Σκάλας του Μονοδενδρίου, 1.50’ μετά την αναχώρησή μας από το Κλήμα. Οι μέχρι τώρα συνοδοιπόροι μας, ο Μανώλης και ο Μάκης, σπεύδουν να μας αποχαιρετήσουν. Έχουν πολύ δρόμο ακόμα. Θα συνεχίσουν ανηφορικά ως το Καπέσοβο κι από κει θ’ ακολουθήσουν τα χνάρια των παλιών Ζαγορίσιων στην περίφημη «Σκάλα Βραδέτου», ως την στάνη του Φάνη. Σφίγγουμε τα χέρια. Τους οφείλουμε την μοναδική εμπειρία της κατάβασης της Κακιάς Σκάλας και της διάσχισης του Μέγα Λάκκου, διαδρομές ιδιαίτερες και ελάχιστα γνωστές στο ευρύ κοινό.

Με την Αλεξάνδρα και τον Νίκο παίρνουμε το ανηφορικό καλντερίμι για Μονοδέντρι. Τούτη η σκάλα είναι μια ιστορική και σπουδαία στράτα, που κάποτε έφερνε σ’ επαφή το Μονοδέντρι με το Καπέσοβο, το Βραδέτο, τους Κήπους και τον Βίκο. Σήμερα η σκάλα είναι μια από τις κύριες πύλες εισόδου στην περίφημη Χαράδρα του Βίκου.

Το παλιό λιθόστρωτο διατηρείται, έχει ωστόσο υποστεί πολλές φθορές. Πολλά από τα σκαλοπάτια έχουν καταρρεύσει χωρίς να αποκατασταθούν. Για την ιστορία αναφέρουμε ότι ο συνολικός αριθμός όσων διατηρούνται πλησιάζει τα 800. Ακόμα κι έτσι, ωστόσο, η Σκάλα στο Μονοδέντρι ξεδιπλώνει στην ελικοειδή της διαδρομή όλη τη μαστοριά και εμπειρία των παλιών μαστόρων, τη σοφή χάραξη στην απότομη πλαγιά, την αποφυγή έντονων κλίσεων, την προστασία με τοιχαλάκι, όπου ήταν απαραίτητο. Εδώ λοιπόν, αν και ο ανήφορος είναι συνεχής, σε ελάχιστα σημεία θεωρείται κουραστικός. Έτσι, σε συνδυασμό με το εντυπωσιακό φυσικό περιβάλλον, η Σκάλα του Μονοδενδρίου είναι μια έξοχη και απόλυτα ασφαλής πεζοπορική εμπειρία για κάθε φυσιολάτρη.

Η υψομετρική διαφορά, από την κοίτη του Βίκου ως τα υψίπεδα του Μονοδενδρίου, στο πέτρινο θεατράκι του Άγγελου Κίτσου, δεν είναι καθόλου ευκαταφρόνητη, φτάνει τα 380 μέτρα. Ο καθαρός χρόνος που απαιτείται κυμαίνεται, ανάλογα με τον ρυθμό της ανόδου, από 45’-60’. Μ’ ένα 10λεπτο επιπλέον φτάνουμε στο περίφημο Μονοδέντρι για χαλάρωση και απόλαυση των ιδιαιτεροτήτων της τοπικής κουζίνας, με κύριο εκπρόσωπο την διάσημη «Αλευρόπιτα».

Καθώς τελειώνει η μέρα κάνουμε έναν απολογισμό των εντυπώσεών μας αλλά κι έναν υπολογισμό των ωρών πορείας απ’ το πρωί. Έχουν ξεπεράσει συνολικά τις 7 ώρες και 20 λεπτά!

 

ΣΚΑΛΕΣ ΖΑΓΟΡΙΟΥ – ΣΥΝΟΠΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ

 

ΣΚΑΛΑ ΚΗΠΩΝ

Αφετηρία: Γεφύρι Κοντοδήμου, υψόμ. 790μ.

Τερματισμός: Πλατεία Κουκουλιού, υψομ. 915μ.

Υψομ. Διαφορά: 125μ.

Χρόνος: 40’-50’

Πορεία: Εύκολη (1)

Σήμανση: Άριστη

Αξιοθέατα: Λιθόστρωτο καλντερίμι, φαράγγι Βικάκι, πλατεία Κουκουλιού.

 

ΣΚΑΛΑ ΚΑΠΕΣΟΒΟΥ

Αφετηρία: Πλατεία Καπέσοβου, υψομ. 1.095μ.

Τερματισμός: Κοίτη Βίκου, 670μ.

Υψομ. Διαφορά: 425μ.

Χρόνος (με επιστροφή): ±3 ώρες

Πορεία: Εύκολη-μέτρια δύσκολη (1-2)

Σήμανση: Άριστη

Αξιοθέατα: Έξοχη θέα χαράδρας Βίκου.

 

ΣΚΑΛΑ ΡΟΓΚΟΒΟΥ (κυκλική διαδρομή)

Αφετηρία: Μονή Ρογκοβού, υψόμ. 930μ.

Αρχικός προορισμός: Κοίτη στο Βικάκι υψ. 710μ.

Υψομ. Διαφορά: 220μ.

Χρόνος: ±1 ώρα

Συνολικό χρόνος – Μονή: ±3 ώρες

Πορεία: Εύκολη-δύσκολη (1-3)

Αξιοθέατα: Μονή Ρογκοβού, Θεογέφυρο, συνολικό τοπίο περιοχής.

 

ΚΑΚΙΑ ΣΚΑΛΑ

Αφετηρία: Χείλος Φαραγγιού Μέγα Λάκκου

Υψόμ.: 1.435μ.

Τερματισμός: Κοίτη Μέγα Λάκκου, υψομ. 940μ.

Υψομ. Διαφορά: 495μ.

Χρόνος: 1:50’ – 2 ώρες

Σήμανση: Ευδιάκριτη

Πορεία: Πολύ δύσκολη-επικίνδυνη (4-5)

Αξιοθέατα: Άγριο μεγαλείο φαραγγιού Μέγα Λάκκου

Παρατήρηση: Η προσέγγιση της Κακιάς Σκάλας είναι απαγορευτική: 1) Με κακές καιρικές συνθήκες, 2) Σε άτομα χωρίς μεγάλη εμπειρία σε δύσκολες συνθήκες πεζοπορίας, 3) Χωρίς την συνοδεία εξειδικευμένου οδηγού.

 

ΣΚΑΛΑ ΜΟΝΟΔΕΝΤΡΙΟΥ

Αφετηρία: Πλατεία Μονοδεντρίου, υψ. 1.050μ.

Τερματισμός: Κοίτη Χαράδρας Βίκου, υψ. 670μ.

Υψομ. Διαφορά: 380μ.

Χρόνος: ±1 ώρα

Πορεία: Εύκολη-μέτρια δύσκολη (1-2)

Σήμανση: Άριστη

Αξιοθέατα: Μονοδέντρι, λιθόστρωτο καλντερίμι, συνολικό τοπίο Χαράδρας Βίκου.

 

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Παραδοσιακό Καφενείο «Ο Βικογιατρός», Νίκος Κοντοδήμος, Κουκούλι Ζαγορίου, τηλ. 6945-545705

 

ΔΙΑΜΟΝΗ: Kipi Suites

Κήποι Ζαγορίου, Ιωάννινα Τ.Κ: 44010

Τηλ. 26530-71995, FAX: 26530-71996

Site: www.kipisuites.gr, e-mail: info@kipisuiteszagori.gr

 

ΜΑΝΩΛΗΣ ΔΙΑΜΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

Κάνοντας πράξη το όνειρο της αποκέντρωσης, ο Μανώλης Διαμαντόπουλος εγκατέλειψε οριστικά την Αθήνα και τα τελευταία 10 χρόνια διαμένει στο Ζαγόρι. Κύριες ασχολίες του είναι η Μελισσοκομία και η συνοδεία επισκεπτών στα μονοπάτια των Εθνικών Δρυμών Βίκου, Αώου και Βάλλια Κάλντας. Είναι επίσης Οδηγός Rafting, ενώ για πιο απαιτητικούς και έμπειρους επισκέπτες αναλαμβάνει την συνοδεία σε Σπηλαιοβάραθρα και Φαράγγια της ευρύτερης περιοχής.

Τηλ. 6972-432812

e-mail: man.diam@yahoo.gr

 

ΜΑΚΗΣ ΛΟΓΙΩΤΑΤΙΔΗΣ/COMPASS adventures

Η COMPASS adventures ειδικεύεται στις υπαίθριες δραστηριότητες βουνού, κυρίως πεζοπορία, σκι και ποδήλατο βουνού. Με έδρα τα Κ. Πεδινά Ζαγορίου, εξορμά σ’ όλη την περιοχή της Βόρειας Πίνδου, με περιπάτους στα Ζαγοροχώρια και αναβάσεις στις ψηλότερες κορυφές του Σμόλικα και της Τύμφης. Με τις πρώτες νιφάδες του χιονιού, η «Πυξίδα» στρέφεται προς το Εθνικό Χιονοδρομικό Κέντρο Βασιλίτσας. Εκεί λειτουργεί Σχολή Σκι με πιστοποιημένους δασκάλους, που αναλαμβάνουν την μύηση στην μαγεία του χιονιού στο πιο όμορφο χιονοδρομικό της χώρας.

Κ. ΠΕΔΙΝΑ, ΖΑΓΟΡΙ – 44007, ΙΩΑΝΝΙΝΑ

Τηλ-FAX: 26530-71770, 6978-545232

www.compassadventures.gr/info@compassadventures.gr

 

back-button
next-button
oi-skales-tou-zagoriou oi-skales-tou-zagoriou_1 oi-skales-tou-zagoriou_2 oi-skales-tou-zagoriou_3 oi-skales-tou-zagoriou_5 oi-skales-tou-zagoriou_6 oi-skales-tou-zagoriou_7 oi-skales-tou-zagoriou_9 oi-skales-tou-zagoriou_10 oi-skales-tou-zagoriou_11 oi-skales-tou-zagoriou_12 oi-skales-tou-zagoriou_13 oi-skales-tou-zagoriou_14 oi-skales-tou-zagoriou_15 oi-skales-tou-zagoriou_17 oi-skales-tou-zagoriou_18 oi-skales-tou-zagoriou_19 oi-skales-tou-zagoriou_21 oi-skales-tou-zagoriou_22 oi-skales-tou-zagoriou_23 oi-skales-tou-zagoriou_24 oi-skales-tou-zagoriou_25 oi-skales-tou-zagoriou_26 oi-skales-tou-zagoriou_27 oi-skales-tou-zagoriou_28 oi-skales-tou-zagoriou_29 oi-skales-tou-zagoriou_31 oi-skales-tou-zagoriou_32 oi-skales-tou-zagoriou_34 oi-skales-tou-zagoriou_35 oi-skales-tou-zagoriou_36
Οι Εκδρομές μας
back-button
next-button
Διάσχιση στο Στρατονικό Όρος
23/02/2025-23/02/2025
Μια χειμωνιάτικη διάσχιση στο γοητευτικό Στρατoνικό Όρος το οποίο, αν και δεν είναι ούτε τόσο ψηλό (η κορυφή στα 850μ) ούτε τόσο γνωστό στην ορειβατική κοινότητα, κρύβει μέσα του άπειρες ομορφιές. ...
Το Δελφικό Τοπίο και το Στοιχειό της Χάρμαινας
01/03/2025-03/03/2025
Ο Δίας άφησε δύο αετούς, έναν προς την Ανατολή και έναν προς τη Δύση κι αυτοί συναντήθηκαν στους Δελφούς, κάνοντάς τους το κέντρο του κόσμου. Στο μνημείο αυτό της παγκόσμιας κληρονομιάς θα βρεθούμε...
Παλάτι Αιγών & Ελατοχώρι
16/03/2025-16/03/2025
Όταν η φύση “ντύνεται” στα καλύτερά της, στον κάμπο της Ημαθίας οι ανθισμένες ροδακινιές μεθούν τις αισθήσεις μας με τα χρώματα και τ’ αρώματά τους. Και λίγο πιο πάνω το «Βασίλειον» των Αιγών, τ...
Ρέμα Αγίας Κόρης Ολύμπου & Παναγία Κονταριώτισσα
13/04/2025-13/04/2025
Μια ανοιξιάτικη υπέροχη κυκλική διαδρομή στους πρόποδες του Ολύμπου, μέσα σε πυκνό δάσος με καταρράκτες και βάθρες, στο ρέμα της Αγίας Κόρης, κι ένα βυζαντινό μνημείο, το αρχαιότερο της Πιερίας,  η...
Πάσχα στη Νάξο
17/04/2025-21/04/2025
«Αν ο παράδεισος ήταν στη γη, τότε θα ήταν εδώ» όπως χαρακτήρισε το νησί ο Νίκος Καζαντζάκης στο βιβλίο του Αναφορά στον Γκρέκο.   Όλος ο κόσμος σ’ ένα νησί... Η Νάξος η πανέμορφη, με το...
Σαλπάρουμε για ένα ονειρικό ταξίδι στις Σποράδες με τον «IOLKO»
14/06/2025-21/06/2025
Το καλοκαίρι θέλει ανεμελιά, χαλάρωση, ελευθερία, βουτιές σε ερημικές παραλίες, αεράκι και αλμύρα, ξάπλες κάτω από τον έναστρο ουρανό, και καλή παρέα.   Για όλους εμάς που λατρεύουμε τη ...
Από την κοσμοπολίτικη Σαντορίνη στη γαλήνια Ανάφη
23/06/2025-30/06/2025
Τι να πρωτοπεί κάποιος για έναν τόπο που δίκαια θεωρείται από τα συναρπαστικότερα και πιο πολυφωτογραφημένα τοπία της υδρογείου;  Έναν τόπο που η κάθε στιγμή είναι πολύτιμη για την όραση και τον νο...
Αστυπάλαια, η πεταλούδα του Αιγαίου
08/07/2025-15/07/2025
Η πεταλούδα του Αιγαίου, η Αστυπάλαια, ένα από τα πιο όμορφα νησιά των Δωδεκανήσων, θα μας ενθουσιάσει με την εντυπωσιακή Χώρα της, τις μαγικές παραλίες, αλλά και τον ιδιαίτερο γαστρονομικό πλούτο ...
Ρόδος & Καστελλόριζο
12/09/2025-19/09/2025
Ένα ταξίδι μοναδικό στο ανατολικότερο άκρο της Ελλάδας.   Στη Ρόδο, το νησί των ιπποτών, θα βρεθούμε και θα ταξιδέψουμε σε άλλες εποχές όταν, περνώντας τη μεσαιωνική πύλη της Παλιάς Πόλη...
Close Καλάθι Αγορών
Close
Close
Categories
Newsletter

Newsletter

Κάνε εγγραφή για να λαμβάνεις τα προγράμματα των εκδρομών μας και δωρεάν τα άρθρα μας για νέους προορισμούς.

Please wait...

Σας ευχαριστούμε για την εγγραφή!