Επισκεφτήκαμε τη λίμνη Λευκογείων την άνοιξη, έχοντας χαμηλές προσδοκίες, λόγω του άγνωστου χαρακτήρα της. Η επιστροφή στο αυτοκίνητο μας βρήκε αναζωογονημένες και ευχαριστημένες από την ήπια αλλά τόσο αποδοτική αυτή ανθρωπογενή παρέμβαση στο τοπίο, το χωμάτινο φράγμα. Φύγαμε έχοντας μια αίσθηση γαλήνης και ενέργεια για συνέχεια.

Επισκεφτήκαμε τη λίμνη Λευκογείων την άνοιξη, έχοντας χαμηλές προσδοκίες, λόγω του άγνωστου χαρακτήρα της. Η επιστροφή στο αυτοκίνητο μας βρήκε αναζωογονημένες και ευχαριστημένες από την ήπια αλλά τόσο αποδοτική αυτή ανθρωπογενή παρέμβαση στο τοπίο, το χωμάτινο φράγμα. Φύγαμε έχοντας μια αίσθηση γαλήνης και ενέργεια για συνέχεια.
Υπάρχουν πολλοί προορισμοί που «κραυγάζουν» να τους επισκεφτεί κανείς, μέρη ευρέως γνωστά για τη φυσική ομορφιά και τη μοναδικότητά τους, όπου όμως συχνά ομάδες ταξιδιωτών παρεμβαίνουν στο τοπίο με την παρουσία τους. Υπάρχουν κι άλλα σημεία του χάρτη, εκ πρώτης όψεως αδιάφορα και κοινά, που «εξαπατούν» τον λιγότερο μυημένο περιηγητή, λόγω της σεμνότητάς τους. Βρισκόμενος όμως κανείς εκεί αναθεωρεί. Η λίμνη Λευκογείων είναι ένας τέτοιος τόπος, λιγότερο δημοφιλής αλλά μοναδικού φυσικού κάλλους, που τον βρίσκουν μόνο όσοι θέλουν να τον αναζητήσουν. Πρόκειται για μια τεχνητή λίμνη ΒΔ του νομού Δράμας, μόλις 9 χλμ. από το Κάτω Νευροκόπι και 50 χλμ. από την πόλη της Δράμας. Πήρε το όνομά της από το γειτονικό χωριό Λευκόγεια, οικισμό με περίπου 460 κατοίκους, που βρίσκεται στην εύφορη κοιλάδα του Κάτω Νευροκοπίου. Το υψίπεδο αυτό, με το πρόσφορο έδαφος και το ιδιαίτερο μικροκλίμα, λόγω της γειτνίασης με τους ορεινούς όγκους, φιλοξενεί αναρίθμητες αγροτικές καλλιέργειες. Προσφέρει πολλές ευκαιρίες εργασίας σε όσους θέλουν να ασχοληθούν με τη γη και συντηρεί ένα πλήθος νοικοκυριών που ασχολούνται με την παραγωγή καπνού, πατάτας, φασολιών και δημητριακών, καθώς και με την κτηνοτροφία. Μεγάλες οι ανάγκες άρδευσης της γης, μεγάλο και το ετήσιο ύψος βροχής. Έτσι, το 1994 κατασκευάστηκε φράγμα για τη συγκράτηση των υδάτων που προέρχονται από τα κοντινότερα ρεύματα, Μυλόρεμα και Κρυονέρι.
Το φράγμα αυτό ταυτίζεται με την ευρύτερη λεκάνη απορροής του εκτενούς υδροκρίτη που διατρέχει τα επιβλητικά γύρω βουνά στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα και το Φαλακρό. Χωμάτινο φράγμα με αργιλικό πυρήνα, μήκους 320 μ., τροφοδοτείται από τους ορμητικούς και παγωμένους κατά περιόδους χειμάρρους των παραπάνω ρεμάτων και από τα υπόγεια ύδατα που προέρχονται από τις μεγάλες ποσότητες χιονιού που στολίζουν το Φαλακρό. Έτσι σχηματίστηκε η σχετικά άγνωστη αυτή λίμνη, με περίμετρο σχεδόν 9 χλμ. και επιφάνεια που φτάνει τα 900 στρέμματα. Λόγω της κυματανάπλασης, έχουν δημιουργηθεί, κατά μήκος της ακτογραμμής, μικρά φιόρδ, που δίνουν την όψη δαντέλας και προσφέρουν ιδανικό ενδιαίτημα σε πολλά είδη υδρόβιων πτηνών. Κορμοράνοι, σταχτοτσικνιάδες, κρυπτοτσικνιάδες, νυχτοκόρακες, νερόκοτες, βουτηχτάρια και πελαργοί ξεκουράζονται στη σκιά της πλούσιας παρόχθιας βλάστησης για να συνεχίσουν μετά από λίγες εβδομάδες το ταξίδι τους, όταν πλέον ψυχρές αέριες μάζες από τον βορρά εγκλωβιστούν για τα καλά στην κοιλάδα. Περισσότεροι μόνιμοι κάτοικοι του παράκτιου αυτού οικοσυστήματος είναι τα αγριογούρουνα, οι ασβοί, οι αλεπούδες, οι βίδρες, οι λαγοί, οι αγριόγατες, και σπανιότερα, μακριά από την ανθρώπινη παρουσία, εντοπίζονται λύκοι και αρκούδες. Στα ψηλά κλαδιά των δέντρων φωλιάζουν ημερόβια και νυκτόβια αρπακτικά, όπως οι φιδαετοί, οι σφηκιάρηδες, οι γερακίνες, οι κίρκοι, τα ξεφτέρια, οι πετρίτες, οι μπούφοι, οι κουκουβάγιες και οι χουχουριστές.
Τη λίμνη περιβάλλει πλούσιο δάσος πλατύφυλλων ειδών. Σημύδες, λεύκες, ιτιές και φουντουκιές, σφενδάμια, πλατάνια, κρανιές και παλιούρια, γαύροι και κοκκορεβυθιές, δημιουργούν ένα μωσαϊκό χρωματικών τόνων και υφών που παραμένει εντυπωσιακό καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Πλούσια είναι και η μικροχλωρίδα της περιοχής, λόγω της παρουσίας του νερού και του μεγάλου θερμοκρασιακού και υψομετρικού εύρους. Μερικά από τα πιο χαρακτηριστικά είδη είναι η Fritillariapontica, το Anthericumliliago, η Achilleaclypeolata, η Aremoniaagrimonoides, ο Astragalusmonspessulanus, η Dactylorhizasaccifera και η Prunellavulgaris. Τη λίμνη αγκαλιάζει χωμάτινο και πλατύ μονοπάτι μήκους σχεδόν 15 χλμ., κατάλληλο και για ποδηλασία βουνού, εύκολα προσβάσιμο από μυημένους και μη, καθώς και από παιδιά. Κατά διαστήματα βρίσκει κανείς παγκάκια και θέσεις θέας στη λίμνη σε καλή σχετικά κατάσταση.
Το μονοπάτι διατηρείται καθαρό και σαφές χάρη στην ομάδα ορεινών δρομέων της περιοχής, οι οποίοι διοργανώνουν σε ετήσια βάση αγώνες ορεινού τρεξίματος γύρω από τη λίμνη και στα γειτονικά βουνά, ποικίλων αποστάσεων και υψομετρικών προφίλ. Τη διαδρομή γύρω από τη λίμνη μπορεί να την ξεκινήσει κανείς από την πλατεία του χωριού με πρώτο προορισμό το φράγμα. Στα εγκαίνια του φράγματος ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος φύτεψε εκεί ελιά, σύμβολο ευημερίας και καλοτυχίας. Αριστερά του φράγματος βρίσκουμε χωματόδρομο που συνεχίζει ανηφορικά μέσα σε πευκοδάσος. Περιτρέχουμε τη λίμνη ακολουθώντας τα σημάδια του μονοπατιού, που με ήπιες κλίσεις, ιδανικές για όλους τους περιπατητές, μας κρατάει κοντά στη λίμνη αλλά και στη σκιά των μεγαλόπρεπων δέντρων.
Ολοκληρώνουμε έτσι μια κυκλική σχεδόν πορεία και επιστρέφουμε στα οχήματά μας για να απολαύσουμε με όρεξη την πλούσια τοπική κουζίνα, τους παραδοσιακούς οικισμούς αλλά κυρίως τη ζεστή καρδιά των ντόπιων που πάντα χαίρονται με την παρουσία των ξένων, σε έναν τόσο απόμερο αλλά παραμυθένιο τόπο.