home Άρθρα Ευρωπαϊκή Αγριόγατα
Ευρωπαϊκή Αγριόγατα

Η ευρωπαϊκή αγριόγατα ή Felis silvestris silvestris κατά το λατινικό της όνομα, ζει στα βάθη των δασών, σε πυκνά τμήματα ελών και πεδιάδων και δυστυχώς σήμερα έχει κατανομή πολύ πιο μικρή από εκείνη που είχε τα προηγούμενα χρόνια. Είναι πολύ άγριο ζώο και, σε αντίθεση με την οικόσιτη γάτα, αποφεύγει τον άνθρωπο. Οι συνήθειές της μας είναι σχεδόν άγνωστες, επειδή επιλέγει να μένει μακριά από τους δρόμους και την ακτίνα δράσης του ανθρώπου.

Κείμενο: Νάσος Ναλμπάντης
Φωτογραφίες: Νάσος Ναλμπάντης
Ευρωπαϊκή Αγριόγατα
Κατηγορίες: Φυσικό περιβάλλον
Προορισμοί: ΘΡΑΚΗ, Έβρος

Η ευρωπαϊκή αγριόγατα ή Felis silvestris silvestris κατά το λατινικό της όνομα, ζει στα βάθη των δασών, σε πυκνά τμήματα ελών και πεδιάδων και δυστυχώς σήμερα έχει κατανομή πολύ πιο μικρή από εκείνη που είχε τα προηγούμενα χρόνια. Είναι πολύ άγριο ζώο και, σε αντίθεση με την οικόσιτη γάτα, αποφεύγει τον άνθρωπο. Οι συνήθειές της μας είναι σχεδόν άγνωστες, επειδή επιλέγει να μένει μακριά από τους δρόμους και την ακτίνα δράσης του ανθρώπου.

Από την αρχή της καριέρας μου ως φωτογράφος φύσης, ποθώ να φωτογραφίζω τα ευρωπαϊκά θηλαστικά. Δύσκολο εγχείρημα, διότι αναγκάστηκαν να γίνουν κυρίως νυκτόβια, ώστε να αποφεύγουν τον άνθρωπο. Αν και συναντήθηκα πολλές φορές με την ευρωπαϊκή αγριόγατα, δεν κατάφερα να τη φωτογραφίσω όπως ήθελα. Λες και ήταν καταραμένη η φωτογράφιση αυτού του μικρού αιλουροειδούς. Οι πληροφορίες από φίλους, βοσκούς, ορειβάτες και ψαράδες του Δέλτα του Έβρου δεν βοήθησαν πολύ, γιατί, ενώ έβρισκα τις γάτες, οι πόζες δεν ήταν κοντινές ή καθαρές. Ξεγλιστρούσαν μέσα στα πυκνά γρήγορα ή δεν έβγαιναν σε «καθαρό» μέρος καθόλου. Επειδή γνώριζα σε ποιες περιοχές θα μπορούσα να τις δω, επέμενα και έλπιζα. Κάποια μέρα, σκεφτόμουν, θα μου επιτρέψει να την απαθανατίσω όπως θέλω, και κοίταζα τις άστοχες ή μακρινές εικόνες που είχα ήδη στην κατοχή μου.

Η αγριόγατα αποτελεί το μοναδικό άγριο αιλουροειδές με επιβεβαιωμένη παρουσία στην Ελλάδα. Η ευρωπαϊκή, λοιπόν, αγριόγατα είναι υποείδος της αγριόγατας. Ζει στην Ευρώπη και είναι στενή συγγενής της κοινής γάτας. Όμως, είναι πολύ πιο άγρια και η εξημέρωσή της είναι σχεδόν αδύνατη. Κυνηγά συνήθως τη νύκτα, αλλά το φθινόπωρο βγαίνει από τους κρυψώνες της και μπορούμε να τη δούμε στο φως της ημέρας.

Όπως όλα τα αιλουροειδή, έχει ευέλικτο σώμα, που καλύπτεται από πυκνό τρίχωμα, και μπορεί να κάνει άλματα και να αναρριχάται με μεγάλη ευκολία στα δέντρα.  Ζει σε δάση, θαμνότοπους, παραποτάμια δάση, όχθες ελών και ακτογραμμές. Είναι νυκτόβιο ζώο με οξύτατες αισθήσεις όρασης και ακοής. Μοιάζει με την οικόσιτη γάτα, αλλά έχει μακρύτερα άκρα, μεγαλύτερο και πιο φαρδύ κεφάλι, και ουρά με μακρύ τρίχωμα και στρογγυλεμένο άκρο. Το χρώμα του τριχώματος είναι λαδοπράσινο γκρι, με ραβδώσεις στο σώμα και μαύρους δακτυλίους στην ουρά. Το μήκος τού σώματος των ενηλίκων από το κεφάλι έως την ουρά είναι 50-80 εκ. και της ουράς 22-34 εκ. Το ύψος στους ώμους φτάνει τα 35-40 εκ. και το βάρος της κυμαίνεται από 5 έως 9 κιλά.

Η ευρωπαϊκή αγριόγατα έχει άγρια ένστικτα και δεν εξημερώνεται. Τρέφεται κυρίως με μικρά πτηνά, τρωκτικά και άλλα μικρά θηλαστικά, βατράχους, ερπετά και μερικές φορές πτώματα. Συλλαμβάνει τη λεία της συνήθως με αιφνιδιαστική επίθεση, ενεδρεύοντας ώσπου εκείνη να πλησιάσει σε μικρή απόσταση. Θεωρείται ωφέλιμο ζώο επειδή εξοντώνει πολλά επιβλαβή τρωκτικά και αποτελεί ρυθμιστή του πληθυσμού τους.

Εκτός από την περίοδο της αναπαραγωγής, η αγριόγατα ζει μοναχικά. Γεννάει μία φορά τον χρόνο, την άνοιξη, από 3 έως 6 μικρά. Η εγκυμοσύνη της διαρκεί 65-68 ημέρες. Τη φροντίδα και ανατροφή των μικρών αναλαμβάνει αποκλειστικά η μητέρα τους. Δυστυχώς, μερικά πεθαίνουν πρόωρα. Όσα επιζούν, αναπτύσσονται γρήγορα και σε ηλικία ενός έτους έχουν ανεξαρτητοποιηθεί και ψάχνουν για σύντροφο. Μπορεί σπανίως να διασταυρωθεί με κοινές γάτες. Πολλά από τα υβρίδια που προκύπτουν φαίνονται σαν οικιακές γάτες, με χρώμα τριχώματος διαφορετικό από της άγριας, αλλά κληρονομούν την αγριότητά της.

Στην Ελλάδα έχουν καταγραφεί ευρωπαϊκές αγριόγατες σε όλη την κεντρική και βόρεια Ελλάδα, κυρίως σε παραποτάμιες περιοχές και υγροτόπους. Απαραίτητη προϋπόθεση για την παρουσία τους φαίνεται πως είναι η ύπαρξη πυκνής βλάστησης. Στην Κρήτη υπάρχουν μερικά άτομα από ένα υποείδος της, τον κρητικό αγριόγατο. Το 1996 έγινε παρακολούθηση ενός κρητικού αγριόγατου με ραδιοκολάρο από Ιταλούς επιστήμονες και συνεργάτες του Τμήματος Βιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, και μας έδωσε ενδιαφέροντα συμπεράσματα.

Μετά από πολλή μελέτη για το αγαπημένο είδος και έχοντας απογοητευθεί φωτογραφικά, το πήρα απόφαση ότι θα μείνω με φωτογραφίες μέσα από το παρμπρίζ του αυτοκινήτου ή με μακρινές και θολές. Ήταν χειμώνας πια και το Δέλτα του Έβρου είχε παγώσει , το κρύο πολύ. Ένας φίλος φωτογράφος τοπίου από την Αθήνα, που πραγματοποιούσε επίσκεψη στην περιοχή, με παρακάλεσε να πάμε βόλτα στο παγωμένο Δέλτα για φωτογράφιση. Η μέρα ήταν ηλιόλουστη αλλά ο παγετός πολύς. Σταματούσαμε συχνά να φωτογραφίσουμε το κρυσταλλιασμένο και χιονισμένο τοπίο. Σε ένα σημείο με πυκνή βλάστηση του φωνάζω να σταματήσει και ανοίγω το παράθυρο, κρύος παγωμένος αέρας μπαίνει στο αυτοκίνητο. Αλλά να, πάνω στο δέντρο λιάζεται παγωμένος ένας πανέμορφος γάτος. Τα κλικ πολλά. Σκέφτομαι, αν τρομάξει, θα βγάλω και πόζες που φεύγει. Όμως το μετανιώνω, κλείνω το παράθυρο. «Φύγε», λέω στον φίλο. Το αυτοκίνητο ξεκινά. «Άσ’ τον να ζεσταθεί, τον έρμο». Αφού τον φωτογράφισα, έσπασε η κατάρα, θα τον βρω ξανά. Όπως κι έγινε, μήνες μετά, το φθινόπωρο. Να τος πάλι δίπλα στο ποτάμι, φάνηκε και η ουρά του αυτήν τη φορά.

Τα τελευταία 250 χρόνια ο πληθυσμός της αγριόγατας στην Ευρώπη έχει μειωθεί σημαντικά εξαιτίας της καταστροφής των δασικών περιοχών και της ανθρώπινης δραστηριότητας. Οι κύριες απειλές για το είδος είναι ανθρωπογενείς: η μείωση των βιοτόπων, η θνησιμότητα από τροχαία ατυχήματα, η χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων από αγρότες, το κυνήγι και η διασταύρωση με οικόσιτες γάτες, η οποία δημιουργεί υβρίδια. Η ελληνική αγριόγατα πρέπει να διασωθεί και να αποτελέσει προάγγελο της επανεισαγωγής του εξελείποντος λύγκα.

back-button
next-button
agriogata agriogata_1 agriogata_2 agriogata_3-scaled agriogata_4
Οι Εκδρομές μας
back-button
next-button
Διάσχιση στο Στρατονικό Όρος
23/02/2025-23/02/2025
Μια χειμωνιάτικη διάσχιση στο γοητευτικό Στρατoνικό Όρος το οποίο, αν και δεν είναι ούτε τόσο ψηλό (η κορυφή στα 850μ) ούτε τόσο γνωστό στην ορειβατική κοινότητα, κρύβει μέσα του άπειρες ομορφιές. ...
Το Δελφικό Τοπίο και το Στοιχειό της Χάρμαινας
01/03/2025-03/03/2025
Ο Δίας άφησε δύο αετούς, έναν προς την Ανατολή και έναν προς τη Δύση κι αυτοί συναντήθηκαν στους Δελφούς, κάνοντάς τους το κέντρο του κόσμου. Στο μνημείο αυτό της παγκόσμιας κληρονομιάς θα βρεθούμε...
Παλάτι Αιγών & Ελατοχώρι
16/03/2025-16/03/2025
Όταν η φύση “ντύνεται” στα καλύτερά της, στον κάμπο της Ημαθίας οι ανθισμένες ροδακινιές μεθούν τις αισθήσεις μας με τα χρώματα και τ’ αρώματά τους. Και λίγο πιο πάνω το «Βασίλειον» των Αιγών, τ...
Ρέμα Αγίας Κόρης Ολύμπου & Παναγία Κονταριώτισσα
13/04/2025-13/04/2025
Μια ανοιξιάτικη υπέροχη κυκλική διαδρομή στους πρόποδες του Ολύμπου, μέσα σε πυκνό δάσος με καταρράκτες και βάθρες, στο ρέμα της Αγίας Κόρης, κι ένα βυζαντινό μνημείο, το αρχαιότερο της Πιερίας,  η...
Πάσχα στη Νάξο
17/04/2025-21/04/2025
«Αν ο παράδεισος ήταν στη γη, τότε θα ήταν εδώ» όπως χαρακτήρισε το νησί ο Νίκος Καζαντζάκης στο βιβλίο του Αναφορά στον Γκρέκο.   Όλος ο κόσμος σ’ ένα νησί... Η Νάξος η πανέμορφη, με το...
Σαλπάρουμε για ένα ονειρικό ταξίδι στις Σποράδες με τον «IOLKO»
14/06/2025-21/06/2025
Το καλοκαίρι θέλει ανεμελιά, χαλάρωση, ελευθερία, βουτιές σε ερημικές παραλίες, αεράκι και αλμύρα, ξάπλες κάτω από τον έναστρο ουρανό, και καλή παρέα.   Για όλους εμάς που λατρεύουμε τη ...
Από την κοσμοπολίτικη Σαντορίνη στη γαλήνια Ανάφη
23/06/2025-30/06/2025
Τι να πρωτοπεί κάποιος για έναν τόπο που δίκαια θεωρείται από τα συναρπαστικότερα και πιο πολυφωτογραφημένα τοπία της υδρογείου;  Έναν τόπο που η κάθε στιγμή είναι πολύτιμη για την όραση και τον νο...
Αστυπάλαια, η πεταλούδα του Αιγαίου
08/07/2025-15/07/2025
Η πεταλούδα του Αιγαίου, η Αστυπάλαια, ένα από τα πιο όμορφα νησιά των Δωδεκανήσων, θα μας ενθουσιάσει με την εντυπωσιακή Χώρα της, τις μαγικές παραλίες, αλλά και τον ιδιαίτερο γαστρονομικό πλούτο ...
Ρόδος & Καστελλόριζο
12/09/2025-19/09/2025
Ένα ταξίδι μοναδικό στο ανατολικότερο άκρο της Ελλάδας.   Στη Ρόδο, το νησί των ιπποτών, θα βρεθούμε και θα ταξιδέψουμε σε άλλες εποχές όταν, περνώντας τη μεσαιωνική πύλη της Παλιάς Πόλη...
Close Καλάθι Αγορών
Close
Close
Categories
Newsletter

Newsletter

Κάνε εγγραφή για να λαμβάνεις τα προγράμματα των εκδρομών μας και δωρεάν τα άρθρα μας για νέους προορισμούς.

Please wait...

Σας ευχαριστούμε για την εγγραφή!