Το 4.500 π.Χ στο παλάτι Mari στη Μεσοποταμία, μια αληθινή μικρογραφία πόλης, ανάμεσα στα πολύβουα εργαστήρια, τα καταστήματα και τους ναούς, τα λουτρά υποδέχονται καθημερινά εκατοντάδες ανθρώπους. Αλλά και στον πολιτισμό του Mohenjo-Daro, του σημερινού Πακιστάν, στο κέντρο της πόλης που ιδρύθηκε το 3.000 π.Χ., ένα δημόσιο υδροθεραπευτήριο, με μεγάλο και βαθύ ομαδικό λουτήρα, περιτριγυρισμένο από σειρά κιόνων προσελκύει πολυάριθμους επισκέπτες.  Στα προϊστορικά αυτά λουτρά, οι άνθρωποι δεν καθαρίζουν μονάχα το σώμα τους, αλλά ανακουφίζουν τις πληγές και τους πόνους τους. Άλλοι βέβαια, επιδιώκουν εκεί μια άλλου είδους «κάθαρση», την πνευματική, την ψυχική.

Δίχως εξαίρεση όλοι οι αρχαίοι λαοί απολάμβαναν τις φυσικές πηγές σαν να ‘ναι δώρα θεών. Δεν εξηγούνταν αλλιώς η ιδιότητά τους να εξυγιαίνουν και να εξαγνίζουν την ανθρώπινη ύπαρξη απ’ τα τραύματά της. Μάλιστα στη Βαβυλωνία και την Ασσυρία ο τίτλος του ιατρού ήταν A-Su, που σημαίνει «γνώστης του νερού».

Αιώνες μετά δύο άντρες, θα’ ναι δε θα ‘ναι 40 χρόνων, στέκονται κάτω από τον καταρράκτη των Λουτρών του Πόζαρ. Το θερμό νερό χτυπά με ορμή τις γυρτές κοκκινισμένες πλάτες τους. Δίπλα τους άλλοι βάζουν κάτω απ’ το τρεχούμενο νερό το χέρι τους, το πόδι τους ή ό,τι τους πονά.

Ατμοί ανασηκώνονται από τη μεγάλη διαφορά θερμοκρασίας του νερού με το περιβάλλον, σκορπίζουν πάνω από τα νερά του ποταμού και διαλύονται. Το βλέμμα που τους ακολουθεί χάνεται έπειτα στις κιτρινισμένες όχθες του ποταμού με τα ξεραμένα πλατάνια. Κάπου κάπου κάποιο φύλλο θα πέσει από τον αέρα και θα κυλίσει μαζί με το ποτάμι.

Τα νερά του Θερμοποτάμου έχουν το χειμώνα ένα χρώμα, που μου φαίνεται πράγματι πολύ περίεργο. Οι λευκές πέτρες το κάνουν τόσο διαφανές, λες και είναι παγωμένο. Φαντάζομαι πως το τοπίο που θα δημιουργείται όταν χιονίζει δεν μπορεί παρά να ‘ναι πολύ αρμονικό. Τώρα, όμως, που η γη έχει ακόμη τις θερμές της αποχρώσεις όλα τα στοιχεία ξεχωρίζουν μέσω της αντίθεσης.

Στα ριζώματα του Βόρα, σε υψόμετρο 360-390μ. βρίσκονται οι Ιαματικές πηγές των Λουτρών του Πόζαρ. «Πόζαρ» σημαίνει θράκα, αναμμένο κάρβουνο. Η Λουτρόπολη είναι χτισμένη σ’ ένα πλούσιο τοπίο και οι πηγές της αναβλύζουν κατά μήκος της κοίτης του Θερμοποτάμου (Τοπλίτσα), που διασχίζει μια κατάφυτη χαράδρα και συνεχίζει τη ροή του στη λεκάνη της Αλμωπίας.

Αρκετοί έχουν έρθει στα Λουτρά για περίπατο ή για να απολαύσουν τον καφέ ή το φαγητό τους σ’ αυτό το όμορφο τοπίο. Τυλιγμένοι μέσα στα χοντρά τους ρούχα φαίνεται να κρυώνουν πιο πολύ από αυτούς που παίρνουν το μπάνιο τους.  Από ψηλά κοιτούν τους λουόμενους, παρέες, ζευγάρια και παιδιά να κολυμπούν. Τους κοιτούν και διασκεδάζουν μαζί τους, όταν βουτούν το πόδι τους στα ψυχρά νερά,  πράγματι πολύ ψυχρά αυτήν την εποχή, κι οι κινήσεις τους από μαλακές γίνονται νευρικές κι απότομες.

Τα θερμά νερά που αναβλύζουν απ’ την πηγή συνεχίζουν την πορεία τους με τα ψυχρά του ποταμού. Πέφτουν κι αυτά από καταρράκτη, μόλις λίγα μέτρα πιο δίπλα. Ελάχιστοι είναι εκείνοι που τολμούν να τα πλησιάσουν. Οι πιο πολλοί αρκεί να βουτήξουν απλά το πόδι τους στο κρύο νερό, μετανιώνουν και επιστρέφουν στη ζεστή αγκαλιά του θερμού νερού.

Μερικά μέτρα πιο πάνω μια περιποιημένη υπαίθρια πισίνα με ιαματικό θερμό νερό υποδέχεται περισσότερους λουομένους. Το καλοκαίρι θα κάθονται στα δροσερά τραπέζια δίπλα στην πισίνα. Τώρα όμως, αφού παίρνουν το μπάνιο, τους πίνουν ένα ζεστό ρόφημα στο μοντέρνο κλειστό καφέ, που έχει διαμορφωθεί για τους χειμερινούς μήνες.

Μιας και προτιμούμε να βουτήξουμε την επόμενη μέρα, για να αποφύγουμε την πολυκοσμία χαλαρώνουμε στο καφέ, καταμεσής της χαράδρας, παρατηρώντας απ’ τα παράθυρα το τοπίο και τους ανθρώπους.

Είναι αλήθεια πως το Σαββατοκύριακο τα Λουτρά γεμίζουν από εκδρομείς, και δυστυχώς κι απ’ τα αυτοκίνητά τους, ενώ τις επόμενες μέρες η κίνηση είναι φυσιολογική. «Ο Έλληνας ακόμα και μέσα στην πισίνα να μπορούσε να μπει με τ’ αυτοκίνητό του θα το ‘κανε», θυμάμαι τα λόγια του δημάρχου Πέτρου Ζέρζη, όταν συζητούσαμε γι’ αυτό το πρόβλημα.

Εκμεταλλευόμαστε λοιπόν την  ευκαιρία να χαζέψουμε μέσα στη Λουτρόπολη με τα παλιά της κτίρια και να περπατήσουμε στα μονοπάτια δίπλα στην όχθη του ποταμού. Απ’ τα παλαιότερα κτίσματα της Λουτρόπολης είναι τα χαμάμ, κλειστές φυσικές πισίνες, όπου τα ιαματικά νερά, θερμοκρασίας 37^ο C, αναβλύζουν με φυσαλίδες μέσα από τις πέτρες.

Αλλά μέσα στη Λουτρόπολη υπάρχουν και μερικά παλιά ξενοδοχεία, που προσδίδουν στο τοπίο αλλοτινό χρώμα. Ορισμένα δεν είναι παρά εγκαταλειμμένα δείγματα της ανέγερσής της, από όταν που η συστηματική εκμετάλλευση των Λουτρών το 1929, απ’ το Δημοσθένη Τυμπανίδη. Τότε λοιπόν, υπήρχαν εδώ πολλά κτίρια που σήμερα δεν υπάρχουν, όπως μια νεροτριβή, ένας φούρνος ακόμη κι ένα φωτογραφείο.

Από διάφορα ευρήματα που βρέθηκαν στην περίμετρο της Λουτρόπολης, πιστεύεται πως ο χώρος χρησιμοποιήθηκε κατά τη ρωμαϊκή, τη βυζαντινή περίοδο αλλά και την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Μάλιστα ο Τάσος Καρατζόγλου στο βιβλίο του «Η Αλμωπία στο διάβα των αιώνων» αναφέρει πως στα νερά του Λουτρακίου έκανε μπάνιο ο Απόστολος Παύλος.

Ορισμένες πινακίδες κατά μήκος του ποταμού μας πληροφορούν για την ύπαρξη σπηλαίων. Μας είναι γνωστό πως η περιοχή παρουσιάζει κι έντονο σπηλαιολογικό και παλαιοντολογικό ενδιαφέρον. Το σύμπλεγμα των σπηλαίων, το Σπηλαιοπάρκο της Αλμωπίας, απέχει από τα Λουτρά μόλις 100μ. Οι έρευνες στο εσωτερικό τους αποκάλυψαν δεκάδες απολιθωμένα οστά ολόκληρης αγέλης Σπηλαίας Άρκτου, που έζησε πριν από περίπου 40.000 χρόνια.

Ανηφορίζουμε στα πολύ ωραία πλακόστρωτα μονοπάτια, που ξεκινούν πλάι στην υπαίθρια πισίνα. Ο περίπατος είναι χαλαρωτικός κι ο αδιάκοπος ήχος του νερού, σα να καθαρίζει τη σκέψη από τις περιττές έγνοιες. Εδώ θα βρουν πολύ ωραίες διαδρομές κι όσοι ορειβατούν. Η Λουτρόπολη συνδυάζει το χειμώνα τον εναλλακτικό τουρισμό με το χιονοδρομικό κέντρο Καϊμάκτσαλάν.

Την επόμενη μέρα ο κόσμος έχει φύγει, μα το νερό εξακολουθεί να κυλάει με την ίδια ένταση. Αυτή την ώρα, που οι περισσότεροι βρίσκονται και πάλι στις δουλειές τους, στους ρυθμούς της πόλης, το νερό του καταρράκτη δε συναντά παρά μόνο λιγοστά σώματα, προτού κυλήσει μακριά.

Στο υδροθεραπευτήριο με τις μικρές ιδιωτικές πισίνες ή χαμάμ, δεν υπάρχει πλέον ο συνωστισμός της Κυριακής. Έτσι, δεν χρειάζεται να κλείσουμε ραντεβού, ούτε ν’ απολαύσουμε βιαστικά το ζεστό μπάνιο μας.

Με το που μπαίνουμε μέσα  στο χαμάμ, η υγρασία κολλάει στα πρόσωπά μας. Από τους πέτρινους τοίχους κυλάνε σταγόνες νερού. Ένα μπλε φως διαχέεται στο χώρο, ηρεμεί τα μάτια. Μετά από λίγο είναι σαν να βρίσκεσαι κάπου αλλού, μακριά απ’ τον κόσμο. Μέσα στο χαμάμ το ζεστό, ευχάριστο νερό ξεκουράζει το σώμα κι όταν βγαίνουμε, νιώθουμε φρέσκοι κι αναζωογονημένοι. Τα θερμά λουτρά πρέπει να είναι μικρής διάρκειας, για να φέρουν ευεξία και να εξαφανίσουν την κόπωση, αλλιώς προκαλούν εξάντληση.

Η επιστήμη μας λέει πως κατά τη διάρκεια του λουτρού τα διαλυµένα στα ιαµατικά νερά στερεά συστατικά τα οποία βρίσκονται υπό μορφή ιόντων, προσκολλώνται στο δέρµα, ερεθίζουν τις νευρικές ίνες και δια της νευρικής οδού το ερέθισμα μεταφέρεται σ’ ολόκληρο τον οργανισμό. Αντίθετα τα αέρια προσκολλώνται για λίγο, απορροφώνται, διεισδύουν βαθύτερα στο δέρµα και µε την κυκλοφορία µεταφέρονται σ’ όλα τα όργανα και τους ιστούς του οργανισµού.

Μέσα στη Λουτρόπολη λειτουργούν και δύο κέντρα μασάζ. Έτσι συνδυάσαμε τις ευεργετικές ιδιότητες του λουτρού με εκείνες μιας άλλης πανάρχαιας τέχνης. Στο κέντρο του κ. Λεβαντσιώτη Χαράλαμπου τον πρώτο λόγο έχει το χειρομασάζ.  Ο κ. Λεβαντσιώτης, έμπειρος μασέρ και ιατρικός λουτροθεραπευτής, με διάφορες πρακτικές εστιάζει στην πηγή του πόνου και τον ανακουφίζει μ’ επιδεξιότητα. Ακόμη μου έδωσε συμβουλές για τα μικροπροβλήματα που με ταλαιπωρούν στην πλάτη λόγω της κακής μου στάσης.

Στο ξεκούραστο περιβάλλον του Saman relax center απολαύσαμε ιδιαίτερα τις ειδικές πολυθρόνες μασάζ, που εστιάζουν ανάλογα με το πρόγραμμα που επιλέγεις στο σημείο που χρειάζεται, από τον αυχένα μέχρι τα πόδια. Απαλή μουσική, ειδικά επιλεγμένα χρώματα που ξεκουράζουν, αναμμένα κεριά και τοπία που μεταδίδονταν από διακριτικές οθόνες, συνέβαλλαν στο να αισθανθούμε ψυχική αγαλλίαση.

Τα λουτρά στο διάβα των αιώνων

Με τη βοήθεια των λουτρών οι αρχαίοι Έλληνες διαπλάθουν τα υγιή και σθεναρά τους σώματα. Συνηθισμένοι στα ψυχρά λουτρά στις θάλασσες και στα ποτάμια, κάνουν χρήση του θερμού νερού ήδη από το 1500 π.Χ.

Τα ψυχρά λουτρά εκτιμούν ιδιαίτερα οι Μακεδόνες και οι Σπαρτιάτες, ενώ απεχθάνονται τα θερμά λουτρά διότι πιστεύουν πως προκαλούν μαλθακότητα. Αντίθετα, οι Αθηναίοι τα θεωρούν παράγοντα υγείας και πολιτισμού και, ανάλογα µε τις περιστάσεις, κάνουν χρήση τόσο θερμών όσο και ψυχρών λουτρών.

Τα Ομηρικά έπη μας προσφέρουν μια σαφή εικόνα των αντιλήψεων των Αχαιών για τα ψυχρά και τα θερμά λουτρά, τα οποία είναι συνήθεια τόσο των ανδρών, όσο και των γυναικών. Αλλά και ο Πλάτωνας (427-347 π.Χ.) στην «Πολιτεία» του προτρέπει τους αδύναμους και του ασθενείς να κάνουν θερμά λουτρά. Την αξία τους μνημονεύουν και ο Αριστοτέλης, ο Στράβωνας, ο Παυσανίας, ο Πλούταρχος, ο Ιπποκράτης κι ο Ηρόδοτος, ο οποίος θεωρείται και ο πρώτος ερευνητής των θερμών ιαματικών λουτρών.

Μήπως όμως και για την Ελληνική μυθολογία το νερό δεν αποτελεί πρωταρχικό ζωτικό στοιχείο; Συνδέεται µε τη βλάστηση, τη γονιμότητα της γης, την υγεία και την ευεξία. Ο Ηρακλής, µε προτροπή της θεάς Αθηνάς, λούζεται στις ιαµατικές πηγές των Θερµοπυλών και της Αιδηψού. Με την βοήθεια των λουτρών θα γιατρεύεται από τις κακουχίες και θα ανακτά τις δυνάμεις του μετά από κάθε άθλο. Αλλά και όταν οι προσκυνητές της θερµίας Άρτεμης, προστάτιδας των ιαµατικών νερών, καταφθάνουν στο ιερό της, στη Θερμή Λέσβου και στην Κασταλία πηγή, είναι υποχρεωμένοι, πριν πάρουν τον χρησμό, να πιούν νερό απ’ την πηγή και να πλύνουν τα χέρια τους για να εξαγνιστούν.

Τα πρώτα ελληνικά λουτρά δεν έχουν την μεγαλόπρεπη κατασκευή των λουτρών Mari και του Mohenjo-Daro.  Τα βαλανεία, όπως ονομάζονται, είναι ή δημόσια ή ιδιωτικά. Βρίσκονται πάντα κοντά στα γυμνάσια, καθιστώντας τα τμήμα της καθημερινής ζωής των αθλητών.

Λουτρικές δημόσιες εγκαταστάσεις αλλά και ιδιωτικά λουτρά βρέθηκαν σε προϊστορικούς οικισµούς, σε συγκροτήµατα κατοικιών και ανακτόρων, όπως αυτά της Κνωσού και της Τίρυνθας. Δείγμα ελληνικού κέντρου κούρας ήταν αυτό της Περγάµου (500 π. Χ.), το οποίο διέθετε χώρους για λουτροθεραπεία, ποσιθεραπεία, μασάζ, αθλήματα, θέατρο για 30.000 άτομα και φυσικά μεγάλη στοά περιπάτου μήκους 1.000 µ. Πιο διάσημο κέντρο κούρας στην αρχαία Ελλάδα ήταν αυτό της Επιδαύρου, αφιερωμένο στο θεό Ασκληπιό.

Τον 6ο και 5ο π. Χ. αιώνα η ιατρική τέχνη ασκούνταν στα Ασκληπιεία, τα οποία λειτουργούσαν ως χώροι λατρείας και ως θεραπευτικά κέντρα. Το γεγονός ότι τα περισσότερα Ασκληπιεία χτίζονταν κοντά σε ιαματικές θερμοπηγές, σε ποτάμια, σε ψυχρές πηγές, ή κοντά στη θάλασσα, δεν είναι τυχαίο.

Στη ρωμαϊκή περίοδο, που ακολούθησε, διευρύνονται οι γνώσεις τόσο στο θέμα της κατασκευής όσο και στις μεθόδους λειτουργίας και χρήσης των λουτρών. Οι Ρωμαίοι ήταν λάτρεις των λουτρών. Γι’ αυτούς αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της κοινωνικής, πολιτικής και πολιτιστικής τους ζωής. Αλλά και η λουτρο-θεραπευτική ιδέα έχει ιδιαίτερη απήχηση. Γιατροί, όπως ο Γαληνός, ασχολούνται µε την υδροθεραπεία, και συνεχίζουν το έργο του Ιπποκράτη.

Αρένες και θέατρα πλαισιώνουν τα μεγαλόπρεπα κτίσματα των θερμών. Δίπλα τους κτίζονται αίθουσες συγκεντρώσεων, βιβλιοθήκες, σφαιριστήρια για τους εφήβους, μαγαζάκια για την εξυπηρέτηση των λουομένων, και διαμορφώνονται χώροι για φιλοσοφικές συζητήσεις, για περιπάτους, για διάβασμα, για πολιτικές ομιλίες, αλλά και για συνομωσίες και ελευθεριότητες, που είναι γνωστές ως ρωμαϊκά όργια.

Πλούσια οικοδομικά υλικά στολίζουν τα μεγάλα τοξωτά ανοίγματα, τις περίστυλες στοές, τους θόλους, τις αψίδες και τις κόγχες. Έτσι, οι θέρμες αυτές διακρίνονται και για την έντονη μνημειακότητα των αρχιτεκτονικών τους στοιχείων.

Από τον 6^ο αιώνα ως το τέλος του 11^ου αιώνα, τα λουτρά αποτελούν ξεχασμένο κεφάλαιο της ιστορίας. Τα κτίρια των λουτρών, που άλλοτε έσφυζαν από ζωή, ερημώνουν. Η χριστιανική ηθική έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη χαλαρή ηθική των λουτροπόλεων. Έτσι οι εκκλησιαστικοί πατέρες της εποχής, στιγματίζουν τα λουτρά, ώστε η ρυπαρότητα να θεωρείται αρετή και ευλάβεια για τους πιστούς.

Ωστόσο, στα μέσα βυζαντινά χρόνια πολλά μοναστήρια και ναοί αρχίζουν να χτίζονται κοντά σε θερμές πηγές ή αποκτούν εγκαταστάσεις λουτρών για τους μοναχούς, τους ταξιδιώτες και τους ασθενείς.

Η λουτροθεραπεία αποκτά σταδιακά σημαντική θέση σε ορισμένες περιοχές το 12^ο και 13^ο αιώνα για να αποκτήσει και πάλι ζήτηση στα τέλη του 14^ου αιώνα. Ωστόσο η επίσκεψη στο λουτρό για τους Βυζαντινούς ήταν περισσότερο μια σημαντική κοσμική εκδήλωση κι έτσι παρατηρούνται έντονα φαινόμενα αλόγιστης χρήσης των ιαματικών πηγών.

Τα τουρκικά λουτρά, χωρίς να το αποκλείουν, δεν είχαν ιαματική κατεύθυνση. Χρησιμοποιούσαν το κρύο, το ζεστό, ακόμα και το μεταλλικό νερό των πηγών περισσότερο για λόγους καθαριότητας του σώματος και ευεξίας της ψυχής και λιγότερο ως µέσο θεραπείας.

Στην Οθωμανική κοινωνία, τα δημόσια λουτρά αποτελούν σημαντικά σημεία αναφοράς των τοπικών κοινωνιών. Εκεί οι άντρες συναντούνται, ξεκουράζονται, χαλαρώνουν, και ψυχαγωγούνται. Συνήθως μετά το λουτρό, πηγαίνουν για φαγητό, που συνοδεύεται από οινοποσία, και  συζητούν ζωηρά για τα κοινωνικο-οικονοµικά αλλά και πολιτικά θέματα της επικαιρότητας. Πολλοί κανονίζουν στα λουτρά τις επαγγελματικές τους συμφωνίες αλλά και συνοικέσια.

Στην εποχή της Αναγέννησης οι αρχές της κοινωνικής εμφάνισης και οι ταξικές αντιλήψεις δεν επιτρέπουν τις διαδικασίες των δημόσιων λουτρών. Τα βαριά ρούχα, οι περούκες, τα αρώματα και οι διάφορες πούδρες καλύπτουν το σώμα, ενώ η άμεση επαφή του γυμνού σώματος µε το νερό και τον αέρα θεωρείται επικίνδυνη για τη μετάδοση ασθενειών.

Ούτε κατά την περίοδο αυτή, επομένως, δεν μπορεί να γίνει λόγος για ιδιαίτερη χρήση των νερών για θεραπευτικούς σκοπούς. Το νερό το μεταχειρίζονται σπάταλα, αλλά ως διακοσμητικό στοιχείο σε συντριβάνια, τεχνητούς χειµάρρους και λίμνες, για τις ανάγκες της ανάδειξης των πελώριων μπαροκικών κήπων.

Η λειτουργία των δημόσιων λουτρών, µε στόχο την ψυχοσωματική θεραπεία, επανέρχεται στα τέλη του 17ου και αρχές του 18ου αιώνα, µε εντελώς διαφορετικό πνεύμα. Νέες οδηγίες και αυστηροί κανόνες προσδιορίζουν τόσο τις εγκαταστάσεις των λουτρικών συγκροτημάτων όσο και την είσοδο και συμμετοχή των χρηστών σε αυτά. Τα πολύωρα μπάνια του παρελθόντος απαγορεύονται επειδή αποδεικνύονται βλαβερά για τον οργανισµό. Το ίδιο και τα φαγητά και οι οινοποσίες. Την εποχή αυτή σημειώνεται στροφή προς τις αξίες του φυσικού τρόπου ζωής και επισημαίνονται για πρώτη φορά τα πλεονεκτήματα της επαφής του ανθρώπου µε τη φύση.

Μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο σημειώνεται µία κάµψη στην ανάπτυξη της λουτροθεραπείας, η οποία κράτησε από το 1944 ως το 1955. Τα μεγαλοπρεπή λουτρικά παλάτια με τα μνημειακά ξενοδοχειακά συγκροτήματα καταρρέουν.

Ωστόσο, από το 1955 και έπειτα παρατηρείται ένα ρεύμα τουριστικής ζήτησης, που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Οι τοποθεσίες των λουτρών αρχίζουν να μετατρέπονται σε κεφάλαιο εκμετάλλευσης και προωθούνται οι επιστημονικές γνώσεις που μας δίνουν πολλά στοιχεία για τη χρήση και την αξία των λουτρών.

Ποσιθεραπεία

Συνιστάται σε:

Παθήσεις των ουροφόρων οδών(π.χ. υπεριουριχαιµία, λιθιάσεις των νεφρών,

ουρητήρων και κύστεως)

Παθήσεις καλοήθους ηπατογενούς διαβήτη.

Παχυσαρκία.

Παθήσεις του ήπατος και των χοληφόρων οδών.

Παθήσεις του πεπτικού συστήματος.

Λιθιάσεις μετά την πάροδο ενός μήνα από τον τελευταίο κολικό.

Έλκος δωδεκαδακτυλικού και ουλοποιηµένου όχι σε ενεργό φάση.

Δεν συνιστάται:

Σε ασθενείς µε προηγηθείσες φλεγμονές ή συµφύσεις.

Εισπνοθεραπεία

Συνιστάται σε:

Παθήσεις του αναπνευστικού συστήματος.

Βρογχικό άσθμα και χρόνιες βρογχίτιδες.

Χρόνιες φλεγμονές του αναπνευστικού συστήματος.

Δεν συνιστάται σε:

Φυματίωση

Αρτηριακή υπέρταση όταν δεν ρυθµίζεται.

Σακχαρώδη διαβήτη.

Νεφρική, υπατική και καρδιακή ανεπάρκεια.

Καρκίνο.

Οξείες λοιμώξεις.

Λουτροθεραπεία

Συνιστάται σε:

Χρόνιες ρευματικές παθήσεις(π.χ. ρευµατοειδής αρθρίτιδα, αγκυλοποιητική

σπονδυλοαρθρίτιδα, εκφυλιστικές σπονδυλοαρθροπάθειες).

Παθήσεις του δέρματος.

Γυναικολογικές παθήσεις.

Παθήσεις του νευρικού συστήματος.

Δεν συνιστάται σε:

Ανωτέρω παθήσεις που βρίσκονται σε στάδιο παρόξυνσης.

Καταστάσεις πυρετού.

Σοβαρές καρδιακές παθήσεις.

Αιμορραγίες.

Πηγές:

Τα λουτρά της Ελλάδας, περιηγητικός οδηγός, εκδόσεις Καστανιώτη, Αθήνα 2001

Η Αλμωπία στο διάβα των αιώνων, Τάσος Καρατζόγλου, Αριδαία 2009

Ελληνικός Θερμαλισμός, οδηγός Ιαματικών πηγών και Λουτροπόλεων, έκδοση συνδέσμου Δήμων και κοινοτήτων Ιαματικών πηγών Ελλάδας

Ορεινή Πέλλα, ένας πλήρης ταξιδιωτικός οδηγός, explorer 2005, Αθήνα

Ευχαριστώ ιδιαίτερα την κα. Μαρία Ίσκου, τους κυρίους Λεβαντσιώτη Χαράλαμπο και Ανέστη Σαμαρά και το Δήμαρχο Αριδαίας κ. Ζέρζη Πέτρο.

Λουτρά Λουτρακίου Δήμου Αριδαίας

Τηλ: 23840 91300, 91174,91072

Fax: 23840 22877

www.loutrapozar.com

info@loutrapozar.com

Αποστάσεις:

Από Αθήνα 591χλμ.

Από Θεσσαλονίκη 114χλμ.

Από Έδεσσα 33χλμ.

Από Αριδαία 13χλμ.

Ανοιχτά όλο το χρόνο

Λεβαντσιώτης Χαράλαμπος, μασερ- ιατρικός λουτροθεραπευτής

τηλ. 6974539727

Λουτά Λουτρακίου- Αριδαία

Saman Relax Center, κέντρα χαλάρωσης και ευεξίας,

τηλ. 23840 91209, 6999214092

www.relaxcenter.gr

Λουτά Λουτρακίου- Αριδαία