Μια πλανεύτρα λιακάδα διαλύει τα σκοτάδια και τις ομίχλες του πρωινού. Ξυπνάει αστραφτερός ο Λευκός Πύργος, λάμπουν γαλάζια τα νερά του Θερμαϊκού. Σαν να ΄ναι μέρα ανοιξιάτικη. Έξω απ΄τα κλειστά τζάμια, ωστόσο, ο χειμώνας καλά κρατεί. 22 του Γενάρη σήμερα. Μετά την πολυήμερη παγωνιά, η θερμοκρασία στην πόλη προσπαθεί να ισορροπήσει γύρω στο 0oC.

Μια πλανεύτρα λιακάδα διαλύει τα σκοτάδια και τις ομίχλες του πρωινού. Ξυπνάει αστραφτερός ο Λευκός Πύργος, λάμπουν γαλάζια τα νερά του Θερμαϊκού. Σαν να ΄ναι μέρα ανοιξιάτικη. Έξω απ΄τα κλειστά τζάμια, ωστόσο, ο χειμώνας καλά κρατεί. 22 του Γενάρη σήμερα. Μετά την πολυήμερη παγωνιά, η θερμοκρασία στην πόλη προσπαθεί να ισορροπήσει γύρω στο 0.
- Ωραία μέρα για πεζοπορία στα Πριόνια λέει η Άννα.
- Το μονοπάτι θα έχει πολύ χιόνι, θα είναι αδιάβατο στα ψηλώματα του Ολύμπου.
- Προτείνω να το ρισκάρουμε, επιμένει η Άννα. Ποτέ δεν έχω διεισδύσει στον Όλυμπο το χειμώνα.
Πλανεύτρα λιακάδα ! Μας παρασέρνει ν΄αφήσουμε τη ζεστούλα του σπιτικού και τις εφημερίδες της Κυριακής. Και ν’αναζητάμε στον χιονισμένο Όλυμπο τα μονοπάτια των Θεών…
Ανηφορίζοντας στα ψηλώματα του Ολύμπου
Παίρνοντας τη δημοσιά για την Κατερίνη, ξεχωρίζει στο βάθος το γνώριμο περίγραμμα του Όλυμπου επιβλητικό, κυριαρχικό πάνω από τα σύννεφα του κάμπου. Όσο πλησιάζουμε, το ορεινό συγκρότημα αποκαλύπτει λεπτομέρειες, αόρατες από μακρυά. Είναι οι λευκές κηλίδες, που παρεμβάλλονται ανάμεσα στις δασωμένες, βαθυπράσινες πλαγιές. Το μήνυμα του Ολύμπου είναι σαφέστατο προς τους επίδοξους εισβολείς: τα σύνορά του, θωρακισμένα απ΄τον χιονιά, είναι απαραβίαστα. Εμείς όμως συνεχίζουμε …
Φτάνουμε στο Λιτόχωρο. Μας υποδέχεται ηλιόλουστο αλλά παγωμένο, μ’ ένα βοριαδάκι φαρμακερό. Καπνίζουν οι καμινάδες, διάχυτη η μυρωδιά του ξύλου. Οι διαβάτες λιγοστοί, βαδίζουν γρήγορα, τυλιγμένοι στα μπουφάν. Εικόνα χειμωνιάτικη στους πρόποδες του Ολύμπου, αυθεντική.
Διασχίζουμε την μικρή, Ολύμπια πολιτεία και παίρνουμε τις γνωστές μας – από τόσα χρόνια – ανηφοριές για το βουνό. Πολύ γρήγορα συναντάμε στα δεξιά μας τις ολοκαίνουργιες και πολύ αξιόλογες κτιριακές εγκαταστάσεις του «Κέντρου Πληροφόρησης Εθνικού Δρυμού Ολύμπου». Ο Σάββας Βασιλειάδης, εξειδικευμένος οικοξεναγός του Φορέα Διαχείρισης, μας καλωσορίζει και μας ξεναγεί στις εξαιρετικές θεματικές ενότητες, που περιλαμβάνουν τα πάντα για το μυθικό βουνό.
- Όσο για την πεζοπορία σας στα Πριόνια, μάλλον θα πρέπει να την μεταθέσετε σε πιο εύκρατες εποχές.
Απτόητοι εμείς στην υπόδειξη του Σάββα συνεχίζουμε, αφήνουμε δεξιά μας την Μονή Αγίου Διονυσίου και αρχίζουμε τις στροφές. Καθώς το υψόμετρο μεγαλώνει, στα πλαϊνά του δρόμου γίνεται πιο συχνή η παρουσία του χιονιού. Επιπλέον, τα πρώτα ίχνη πάγου κάνουν την εμφάνισή τους στο οδόστρωμα κάποιων ανήλιαγων στροφών. Αν και η πρόσφυση των ελαστικών είναι καλή, εγκαθιστώ και τετρακίνηση για πρόσθετη σιγουριά.
Γύρω μας το τοπίο σταδιακά αλλάζει. Την θαμνώδη βλάστηση του πουρναριού, του κέδρου και της κουμαριάς διαδέχονται πυκνοδασωμένες πλαγιές έλατων και μαυρόπευκων. Παράλληλα ο δρόμος στενεύει αισθητά από τους όγκους του χιονιού που έχουν συσσωρευθεί στα πλαϊνά από τα μηχανήματα αποχιονισμού. Λίγο πιο πάνω αρχίζουν και οι οξυές. Αιθέρια τα κλαδιά τους, γυμνωμένα από τα φύλλα, διαφέρουν αισθητά από τα βαθυπράσινα κλαδιά των κωνοφόρων που, εξαιτίας της πυκνότητάς τους, είναι βαρυφορτωμένα από μεγάλες ποσότητες χιονιού.
Στις μικρές ευθείες του δρόμου και στις αλλεπάλληλες στροφές οι εικόνες μεταβάλλονται διαρκώς. Είναι μια οπτική εμπειρία μοναδική, που μόνον το χιόνι μπορεί να δημιουργεί. Σποραδικά αυτοκίνητα είναι σταματημένα σε κάποιες εσοχές του δρόμου είτε γιατί δεν μπορούν – λόγω πάγου – να συνεχίσουν, είτε γιατί οι επιβάτες τους χαίρονται με κάθε τρόπο την γενναιόδωρη παρουσία του χιονιού.
Βγαίνοντας από το δάσος της οξυάς, τις μισοκρυμμένες πλαγιές και τις ρεματιές, ο ορίζοντας ξανοίγει, εμφανίζονται γυμνές, χιονόλευκες κορυφές. Να και η φιλική και τόσο επιθυμητή σιλουέττα του Καταφυγίου του Σταυρού. Χτισμένο σε υψόμετρο 1000 σχεδόν μέτρων και σε απόσταση 9,3 χλμ από το Κέντρο Πληροφόρησης, το Καταφύγιο του Σταυρού είναι ο πιο άμεσος προορισμός προσέγγισης και διανυκτέρευσης στην ατμόσφαιρα του θρυλικού βουνού.
Αρκετά αυτοκίνητα, τετρακίνητα ως επί το πλείστον, είναι σταθμευμένα σε κάθε διαθέσιμο άνοιγμα του δρόμου. Μερικές δεκάδες μέτρα μετά τις εγκαταστάσεις του Σταυρού η έννοια του δρόμου παύει να υπάρχει. Απλά υποψιαζόμαστε το οδόστρωμα, ολότελα καλυμμένο από παχύ στρώμα χιονιού. Αυτό είναι το «οδόφραγμα» του Ολύμπου, που απαγορεύει την οποιαδήποτε πρόσβαση για τα επόμενα 7-8 χιλιόμετρα ως τα διάσημα Πριόνια.
- Δεν περίμενα τόσο χιόνι, λέει η Άννα.
- Κι όμως, είναι απόλυτα φυσιολογικό εδώ πάνω, μετά τους 10 σχεδόν πόντους που είχε πιάσει στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, μερικές μέρες πριν.
Ένα «θεωρείο» πολύ προνομιακό
Τα πέτρινα σκαλοπάτια είναι με επιμέλεια καθαρισμένα από τον πάγο, οδηγούν με απόλυτη ασφάλεια τα βήματά μας από τον δρόμο ως το καφέ – εστιατόριο του Καταφυγίου του Σταυρού.
Ηλιόλουστη η αίθουσα, ευρύχωρη και ευχάριστη, με πανοραμική τζαμαρία που χαρίζει μοναδική θέα στις πλαγιές του Ολύμπου, στον κάμπο και στο Αιγαίο.
Αναμμένη ξυλόσομπα, ήλιος στα τζάμια και κούτσουρα στα τζάκι. Σε κάθε σημείο του μεγάλου χώρου είναι διάχυτη μια γλυκειά θαλπωρή. Που την συμπληρώνουν οι αχνιστές σούπες, οι καφέδες και το τσάι του βουνού, από τα υψίπεδα του Ολύμπου, φυσικά. Είναι το ωραιότερο, το πιο εμβληματικό ρόφημα τούτη τη στιγμή εδώ, στην χιονοστόλιστη ολύμπια πλαγιά.
Έρχεται στο διπλανό τραπέζι να καθίσει ένας παππούς με τα εγγονάκια του, αγοράκι και κοριτσάκι, προσχολικής ηλικίας και τα δυο. Σκούφοι, γάντια, μπουφάν με ζωηρά χρώματα και μποτάκια. Μελετούν τον κατάλογο, συζητάνε για λίγο και παραγγέλλουν. Σε λίγα λεπτά καταφθάνουν δυο βαθειά πιάτα με αχνιστές φασολάδες. Στο πέρασμά τους αγγίζουν τα ρουθούνια μας με την ελκυστική τους, τόσο χαρακτηριστική μυρωδιά. Αμέσως, ο παππούς και το κοριτσάκι αφοσιώνονται στο ζεστό περιεχόμενο των πιάτων τους. Το αγοράκι τους παρατηρεί κι όσο η παραγγελία του αργεί, αδημονεί. Κάποια στιγμή φτάνει και η δική του. Άξιζε την προσμονή ! Είναι μια τεράστια μπριζόλα, που εξέχει από το πιάτο και φαντάζει δυσανάλογη με την ηλικία του παιδιού. Που, απτόητο από το μέγεθος, εφορμά πάνω της με μαχαίρι και πηρούνι. Ένα θέαμα πολύ απολαυστικό. Ολοκληρώνουμε το τσάι μας με τις τελευταίες ευωδιαστές γουλιές κι ύστερα αφήνουμε τα βλέμματά μας να πλανηθούν, για ώρα πολλή, στην έξοχα διακοσμημένη με λευκές κηλίδες, φύση του βουνού.
Στο δειλινό του Θερμαϊκού
Απομεσήμερο πια. Ο ήλιος συνεχίζει να διαγράφει την σύντομη, χειμωνιάτικη πορεία του προς τη δύση. Όπου να ΄ναι θ΄αρχίσουν οι πρώτες πλαγιές να βυθίζονται στη σκιά, η θερμοκρασία θα πέσει δραματικά. Παίρνουμε να κατηφορίζουμε, στον ηλιόλουστο ακόμα, κάμπο του Λιτοχώρου. Ύστερα, γυρίζουμε στον Όλυμπο την πλάτη, αρχίζουμε το ταξίδι της επιστροφής για Θεσσαλονίκη.
Η παραλιακή Λεωφόρος Νίκης και η αχανής προκυμαία της πόλης μάς υποδέχονται με απρόσμενα υψηλή θερμοκρασία και πρωτοφανή – για την εποχή – κοσμοσυρροή. Ασφυκτικά γεμάτα είναι τα μπαράκια και τα καφέ με τα τραπεζάκια τους έξω, αναρίθμητοι περιπατητές πηγαινοέρχονται ανάμεσα στην Πλατεία Αριστοτέλους και στο Λιμάνι, στον Λευκό Πύργο και σ’ όλο το μάκρος της Νέας Παραλίας ως το Μέγαρο Μουσικής. Είναι σαν να μην έχει μείνει κανένας Θεσσαλονικιός στο σπίτι του τούτη την ώρα της ξένοιαστης χαλάρωσης, της γαλήνης των νερών του Θερμαϊκού.
Μετά τον ρεμβασμό στο «θεωρείο» του Ολύμπου αναζητούμε και στη Θεσσαλονίκη μια ήρεμη γωνιά. Την βρίσκουμε – τελικά – σ΄ένα ταβερνείο, πάνω από την μαρίνα της Νέας Κρήνης. Όχι στο πολύβουο εσωτερικό του μαγαζιού αλλά σ΄ένα μοναχικό τραπεζάκι του, στη βεράντα. Μια θαλασσινή αύρα φτάνει στα πρόσωπά μας, φέρνει μαζί της την υγρασία του νερού. Ανατριχιάζουμε, τυλιγόμαστε με τα ζεστά μπουφάν του Ολύμπου.
Νωρίς το απόγευμα, αγναντεύαμε από υψόμετρο 1000 μέτρων χιονόλευκες κορυφές. Χειμώνας αυθεντικός. Δύο ώρες μετά, χαλαρώνουμε στο επίπεδο της θάλασσας, μ’ ένα δειλινό που θυμίζει καλοκαίρι. Γοητευτικές μεταμορφώσεις μιας χώρας με σπάνια χαρακτηριστικά, που όλοι πρέπει να εκτιμούμε.